Şâir Azmî Numan Efendi

Şâir Azmî Numan Efendi

Hicrî 1257 senesinde o zamanlar Kastamonu’nun nahiyelerinden olan Kuzyaka’ya bağlı Dailer Köyünde doğan Numan Efendi, dönemin önemli şairlerindendir.

İlk önemli tahsilini Azdavaylı İsmail Efendi’den görmüş, ardından büyük veli-âlim Ahmed Hicabî Hazretlerinin rahle-i tedrisine girip kendisinden icazet almıştır.

Şair Numan Efendi, ayrıca hüsn-i hatta meraklı olduğundan Baharzâde Raşid Efendi’den (Raşid Efendi şair Feride Hanım’ın babasıdır) hat meşk etmiş ve yazı dersleri almıştır. Kitâbetteki başarısı ile geçimini arzuhalcilikle temin etmiş, nafakası için herhangi bir kayıt altına girme ihtiyacı duymamış, bu manada ferah bir ömür sürmüştür.

Muasırı Feride Hanımla karşılıklı yazdıkları şiirleri (muaşere) de olan Azmi Numan Efendi’nin, bir divançe teşkil edecek kadar şiirleri mevcuttur.

Şiirlerinde Azmî mahlâsını kullanan, yumuşak tabiatlı, mütevazı bir fıtrata sahip Numan Efendi, 1329 senesinde köyünde vefat etmiştir. Kabri köy kabristanındadır.

Şiirlerinden birkaç nümune:

GAZEL

Ey dil arama merhem yârene ele girmez

Hiç etme taharrî hâzık-ı mübhem ele girmez

Gerçi girer ashâb-ı kerâmet ele yâhû

Esrâr-ı Hüdâ vâkıfı Edhem ele girmez

Çok malda gınâ gözleme zîrâ bulamazsın

Beyhûde tama’ eyleme dirhem ele girmez

Ahvâlini ifhâm edici kimse bulunmaz

Dünyada ne müfhem ne de müfhim ele girmez

Bin türlü hümûm ile yaşar insan olan ammâ

Azmî gibi bir âdem-i pür-hemm ele girmez

GAZEL

Ey kan dökücü gamze-i hûnhârına yandım

Âhû bakışın tatlıca güftârına yandım

Uşşâkını sen âteş-i hecrinle yakarsın

Ey can yakıcı servi-i reftârına yandım

Aşkınla serâpâ bu vücud kibrite döndü

Birden bire parlattın acep nârına yandım

…..

Pertev Paşa’ya yazdığı kasideden;

Ufk-ı şer’îden göründü Pertev-i adlin Şehâ

Şâd u handân oldu dâr-ı Kastamonu ehlihâ

Hamd-i Lillâh Pertev’in tuttu cihânı pertevin

Şem’-i adlin yaktı Pertev fi’l-bilâdı küllihâ

Şer’-i Garrâ hükmü icrâ olmada gün gün hemân

Pâdişâhım etti ihsan bir vezîr-i bî-bahâ

…

Zamanın defterdarına yazdığı hicivden;

Kûhsâr-ı şehri telvîs eyledi dilkû-yi lenk

Gösterir post-ı ceyşin her biri bir türlü renk

Bir ayakla çûbe-i İblîs’e isnâd eyleyip

Şûr şûr eyler fesâdı eylemez Hakk’dan evrenk

Kim demez Kârûn u Şeddâd’a misâl olmaz bed

Ya ne zannettin gelir Nemrûd-ı lâîne denge denk

….