Aşk ve Coşku

Eflatun, güzel fikrini zihnin diğer kavramlarından ayırmış ve onu duyumlarla akıl yürütmelerin üstüne çıkarmıştır. O bu fikrin ilk kaynağını aramış ebedi ve  i l a h î karakterini tesbit ederek güzelin doğru vraie  ve iyi (bien) fikirleriyle ilişkilerini göstermiştir. Eflatun aşk ve coşku enthousiasme olaylarıyla, şairce peetigue ilhamları derinden incelemek suretiyle güzeli insan ruhunun en esrarlı ve ince alanları içinde çözümlemiştir.  Eflatun şiirde öteki sanatlarda ahlaki ve dini karakter görmek ister. Aristo, sanatın tutkulardan arınma fikrini savunmuştur, catharsis.

Sanatta edebiyatta, daha indirgersek ilimde ,eleştiride, estetik eleştiride, anlam üretmede önemli bir duygudur aşk. Hafızalarda şekillenen aşk tek boyutlu bir aşktır, ama asıl aşk yaptığı işe ciddi ve derinden sarılmak, ona asılmaktır. Bütün büyük insanlar, ilim adamları, kaşifler, sanatçılar işlerine aşk derecesinde bağlandıkları için başarılı olmuşlardır. Kenarından ucundan, ilgisizce sırf bürokrasinin gerektiği, maslahat için yapılan işlerden sadece zaman kaybı olur, bunların milletlerin geleceğinde büyük yeri yoktur. Büyük ilim adamları peygamberler, alimlerin hayatı okunursa bunun büyük örnekleri görünür.

Mevlana Hazretlerinin

İlm kesbiyle pâye-i rifat

Arzu-yı muhal imiş ancak

Aşk imiş âlemde her ne var,

İlim bir kîl ü kâl imiş ancak

demesi bu hakikattır, çünkü âlemde herkes, herşey bütün nesneler kendi hızlarında durmadan durmaksızın koşmaktadırlar, hiçbirinin mazereti yoktur.

Aşkı sadece karşı cinse karşı duyulan itici ilgi anlamında anlamak, aşkı hiç mi hiç anlamamaktır.

Aşksız âdem dünyada belli bilin ki yoktur

Her biri bir nesneye sevgisi var aşıktır

Çalabın dünyasında yüz bin türlü sevgi var

Kabul et kendözüne gör kangisi layıktır

Biri Rahman-ı Rahim biri şeytan-ı racim

Anun yazugi müzdi sevgisine taalluktur

Bizim sevdiğimiz Hak’tır, bu halka gözü kaş gelir

Sorar isen aşk nerdedir nerde istersen ordadır

Hem gönülde hem candadır hiç kalmadı gümanımız

Gönül mü yeğ Kabe mi yeğ, ayıt bana aklı eren

Gönül yeğdüdür zira kim gönüldedir dost durağı

Girdim gönül şehrine daldım anun bahrına

Işk ile gider iken iz buldum can içinde

Bu izimi izledim sağım solum gözledim

Çok acayipler gördüm yoktur cihan içinde

–

Ben gelmedim dava için

Benim işim sevi için

Dost evi gönüllerdir

Gönüller yapmaya geldim

–

Biz kamumuz aşk kuluyuz

Aşktur bizim sultanımız

Ger aşk ile ölürsevüz

Aşka helaldir kanımız

Aşk beni benden alalı

Dost aşkı bana dolalı

Bu aşk yoluna gideli

Dost olmuştur imanımız

-Aşk ile başım hoşdurur

Her kandeyse yoldaşdurur

On iki ay sarhoşdurur

Aşktan esridi canımız

–

Ne kaşadır ne gözedir

Ne meylimiz ak yüzedir

Her dem hiç solmaz tazedir

Bu bizim gülistanımız

Yunus Emre

Tanrı’ya zihin yoluyla duyulan aşk, üçüncü cins bilgiden doğar. Sevgi ne denli büyükse kaderi de o denli büyük olacaktır. (Spinoza) 

Kleopatra’nın burnu eğer daha kısa olsaydı yeryüzünün çehresi bambaşka olurdu. (Blaise Pascal) 

İçinden şöyle bir etrafına baktı mı insan, sevginin nasıl herşeye hayat verdiğini öğrenir, bir şey ancak sevgi sayesinde bizim malımız olur

Bizler nereden doğduk

Sevgiden

Nasıl yok oluruz?

Sevgisiz

Kendimizi aşmanın çaresi nedir

Sevgi

İnsan sevgiyi bulabilir mi ?

Sevgi yoluyla

Uzun zaman ağlatmayan nedir?

Sevgi

Bizi hep ne bağlamalı ?

Sevgi

Sevmek acı çekmek demektir

-Aşk ve zorunluluk her halde en iyi öğretmenlerdir. (Goethe) 

Aşk ve nefretin yer almadığı bir oyunda kadın orta dereceli bir oyuncudur. (F Nietszche) 

Bir şeyde ne kadar çok bilgi varsa  o kadar da büyük sevgi vardır. (Erich From) 

Bedensel aşkın doyuma erdiği an  sönmesi  mukadderdir, (Freud) 

Sevgi sözcüğünün kapsamı bütün dünyayı kucaklayacak kadar geniştir ve bu dünya cennetten cehenneme dek uzanan iyi ile kötüyü, yüce ile aşağıyı içine alan bür dünyadır. (Jung)