“DENİZLERDE VUKUA GELEN MED VE CEZİR GİBİ,

 EVLİYA ARASINDA DA 

BAST-I ZAMAN, TAYY-I MEKÂN MESELESİ ŞÖHRET BULMUŞTUR!..

 

“Kitab-ı Yavâkit’in rivayetine göre, 

İmam-ı Şa’rânî bir günde iki buçuk defa kocaman Fütuhat-ı Mekkiye namındaki büyük mecmuayı mütalâa etmiştir. 

Bu gibi vukuat istiğrabla -acaip görülüp- inkâr edilmesin… 

Zira bu gibi garip meseleleri tasdike yaklaştıran misaller pek çoktur. 

Meselâ, 

rüyada bir saat zarfında bir senenin geçtiğini

 ve pek çok işler görüldüğünü görüyorsun. 

Eğer o saatte o işlere bedel 

Kur’ân okumuş olsaydın, birkaç hatim okumuş olurdun. 

Bu hâlet evliya için hâlet-i yakazada inkişaf eder. 

Zaman inbisat –genişlik arz-  eder. 

Mesele ruhun dairesine yaklaşır. 

Ruh zaten zamanla mukayyed  -kayıtlı-  değildir. 

Ruhu cismâniyetine galip olan evliyanın 

işleri, fiilleri, ‘sür’at-i ruh’ mizanıyla cereyan eder!..”

(mesnevi-i Nuriye)

“sür’at-i ruh” 

Ruhun sürati nurani olduğundan o kadar hızlıdır ki; 

Ses ve ışık gibi maddi hız ölçüleri ile ölçülemez..,

Hayal ise,  

Eğer fikirin tefekkürü kuvvetli ve hakikattar olursa,

Hayal arabanın nagivasyonu gibi, 

Sülük’ü ruhani de en küçük ayrıntıları görüntüleyerek, ön izleme yaşatır…

Akıl ise, 

Ruhun, varlığın ve varlık sahibinin 

anlam ve hakikatını idrak merkezi olduğu gibi,

kalp ise,

mana ve muhabbet membaıdır…

“Nuranî ruhların aksidir. 

Şu akis hem hayydır, hem ayndır. 

Fakat âyinelerin kabiliyeti nisbetinde 

tezahür ettiğinden, 

o ruhun mahiyet-i nefsü’l-emriyesini tamamen tutmuyor.”

(16.söz)
Bu vecizeyi anlamak için, 

bir anda çok işleri birden gören hava zerrelerini örnek verelim…

 “Hüve” lafzını söylediğimiz miktardaki havada, 

bütün dünyadaki mevcut telefonların, telgrafların, radyoların, 

hadsiz ve muhtelif konuşmaların bulunabilmesi için; 

ya küçücük ve hassas ölçekli, hârika alıcı ve verici istasyonlarının 

her bir hava zerresine kurulmuş gibi, 

her bir hava zerresının bu vazifeleri ayrı ayrı yaptığını görüyoruz maddi alemde…

Hem görüntü, hem ses, hem element, 

hem oksijen, 

hem karbondioksit gibi bütün gazları,

 titreşim ve sinyalleri, 

anında her bir hava zerresi taşımakta ve nakletmektedir…

Ve yine;

Tek olup çok suret ve sıfatta görünen, 

Farklı bir örnek de elektrik;

Santral de sadece cerayani bir güç iken,

evimizin lambasında ışık, sobasında ısı, ocakta ateş, 

radyoda ses, televizyonda görüntü, 

telefonda, iletişim, buzdolabında buz v.s…

Bundan daha ötesi 

ve bizzat şahit olduğumuz, hatta bizzat yaşadığımız 

 bütün Esma-i Hüsna’ya mazhar hayatımız…

Özellikle Ruhumuz…

Ruhumuz beyin merkezli, güçlü bir can havliyle; 

Maddi alemimiz olan,

bütün iç ve dış organlarımıza hakim olur, çalıştırır, bedenin hayatını idame ettirir…

Her aza da kendini ayrı bir vazife ile hakim olarak gösterir, tanıtır…

Ruh o bedenden çıkınca da, beden bir çuvala döner…

Yine 

Ruhumuz  şuur kudretiyle de;

ellerimiz de marifet, ayaklarımız da istikamet, 

dilimiz de kelâm, kulağımız da ses, gözümüz de nazar, 

fikrimiz de tefekkür,  

aklımız da idrak ve hükm-i bir karar, 

kalbimiz de muhabbet ve biat, 

vicdanımız da mizan, tasdik ve bir kulluk aynası, v.s…

olarak kendini beyan ve ifade eder, 

Hadis-i Şerifler de anlatıldığı gibi, 

Ruh şahsiyetiyle, kendini her ğün bu şekil de alır satar, ya kâr eder ya da  zarar…

Bu beyan ve ifade ve karakterin hepsi de kendisidir… ayırdedilmez!..

Yalnız bunlar insan için, şehadet aleminde sırayla cerayan ederken,

Mü’min için, 

cennette hepsi aynı anda, tek ağacın birçok meyvelerine benzer şekilde,

ruhun aynadaki bir çok timsalleri gibi, bir anda çoğalarak çok işleri bir anda görebilir, 

yine hepsi de kendisidir!..

 Gayb alemin de ise;

“Hazret-i Cebrâil Aleyhisselâm, 

Dıhye suretinde huzur-u Nebevîde bulunduğu  

bir anda, huzur-u İlâhîde, 

haşmetli kanatlarıyla Arş-ı Âzamın  önünde secdeye gider 

hem o anda hesapsız yerlerde bulunur, 

evâmir-i İlâhiyeyi tebliğ ederdi. Bir iş bir işe mâni olmazdı.”

(16.söz)
İşte, şu sırdandır ki, 

mahiyeti nur ve hüviyeti nuraniye olan Hazret-i Peygamber (ﷺ),

dünyada bütün ümmetinin salâvatlarını birden işitir 

ve kıyamette bütün asfiya ile bir anda görüşür. 

Birbirine mâni olmaz. 

Hattâ, evliyadan, 

ziyade nuraniyet kesb eden ve abdal denilen bir kısmı, 

bir anda birçok yerlerde müşahede ediliyormuş. Aynı zat, ayrı ayrı çok işleri görüyormuş.

Evet, nasıl cismaniyata cam ve su gibi şeyler âyine olur. 

Öyle de, 

ruhaniyata dahi hava ve esir ve âlem-i misalin bazı mevcudatı âyine hükmünde 

ve berk -şimşek- ve hayal sür’atinde bir vasıta-i seyir ve seyahat suretine geçerler. 

Ve o ruhanîler, hayal sür’atiyle o merâyâ-yı nazifede,

 o menâzil-i lâtifede gezerler. Bir anda binler yerlere girerler…”

(16.söz)

Ruh cesede kâmil bir iman ve takva  ile galip olunca, 

Bir kaç mekânda bir anda bulunmak ruha gayet kolay olur. 

Rüyada bizim de ruhumuz 

bedenimize bir derece galip gelir. Misal alemine girer.

Bunun gibi,

Velayet kesbeden ruh da melaikeyi geride bırakarak, onlar gibi bir anda çok işi yapar 

Veya  bir çok mekanda bulunabilir. 

Beden için mümkün olmayan, geçmiş ve geleceğe de kolayca geçebilir…

“Ve o ruhanîler, hayal sür’atiyle o merâyâ-yı nazifede,

 o menâzil-i lâtifede gezerler.” 

(16.söz)

merâyâ-yı nazife ve menâzil-i lâtife;

Ruhaniyatın tecelli ettiği, 

vazife gördüğü âlemler ve aynalar hem latiftirler, 

hem de her türlü lekeden uzaktırlar!..

“Bast-ı zaman sırrıyla çok seneler hükmünde olan 

birkaç dakikalık zaman-ı Mirac, 

bu hakikatın vücudunu -miracın hakikatini- ispat eder 

ve bilfiil vukuunu -bizatihi gerçekleştiğini- gösteriyor. 

Mirac’ın birkaç saat müddeti, 

binler seneler hükmünde vüs’ati ve ihatası ve uzunluğu vardır…

Çünkü, 

Mirac yoluyla beka âlemine girdi. 

Beka âleminin birkaç dakikası bu dünyanın binler senesini tazammun etmiştir. 

Hem, bu hakikate binaen, 

bazı evliya bir dakikada bir günlük işi görmüş. 

Bazıları, bir saatte bir senelik vazifesini yapmış. 

Bazıları, bir dakikada bir hatme-i Kur’âniye’yi okumuş oldukları gibi, 

Risale-i Nur’un telifinde de bu bast-ı zaman hakikati çok defa vukua gelmiş. 

Ezcümle: 

On Dokuzuncu Mektup yüz elli sahifedir. 

Üç yüzden fazla mu’cizatı, kitaplara müracaat edilmeden, 

ezber olarak, dağ, bağ köşelerinde 

dört gün zarfında hergün üçer saat meşgul olmakla, 

mecmûu on iki saatte telif edilmesi; 

Ramazan Risalesi kırk dakika da telif edilmesi; 

Yirmi Sekizinci Söz, 

yirmi dakika da telif edilmesi, bast-ı zamanın vukuunu ispat etmiştir!..” 

“İçlerinden söze başlayan biri, ‘Bu halde ne kadar kaldık?’ diye sordu. 

‘Bir gün, yahut daha da az’ dediler.”

(Kehf, 19) âyeti tayy-ı zamanı gösterdiği gibi,

 “Lâkin Rabbinin katında bir gün, sizin hesabınıza göre bin yıl gibidir.” 

(Hac, 47). âyeti de bast-ı zamanı gösterir.