KASTAMONUR.COM Sırlar ve Nurlar Şehrinden
Bir Alternatif Roman Ayet ül Kübra
Namık Kemal, İntibah ile çok sevdiği Victor Hugo vadisinde bir romantik roman yazdı. İntibah, bir hüsranla sonuçlanan bir kurgusu var, zaten romantik roman hüzünlü ve acı sonlara biter umumiyetle. Namık Kemal’den sonra Türk romanı Türk çocuğunun dünyaya ve dine bakış açısını yenileyecek şeyler yazmadı, günümüzde on kadar romancı romandaki bu yabancılaşmayı dini ve milli bir model kullanarak yenilik yaptılar. Nurdan Damla, Sepetçioğlu, Hekimoğlu İsmail, İskender Pala.
Müslüman Türk toplumunun çocukları hâlâ kitapçılarda bulunan ve seksüel oyalama olan pembe dizilerin kıskacında. Bediüzzaman bir büyük sentezci, bütün toplumların aksal gayesi olması gereken yaratılış Allah ve insan münasebetleri onun kaleminin esas maksadı. Eserlerinde kurmaca denilen yani roman türünün geleneksellik ile modernlik arasında örneklerini verdi. O modernist değildi ama modernizme mukabele olarak post modernistti. Küçük hikayeleri roman formunda genişletilse kainat insan ibadet münasebetleri olan kahramanları seçilmiş hikayelerdir. Hacimce küçüktürler ama kabiliyetli hayranlarına rastlası onların her biri bir büyük roman olur. Esselatü imadüddin namaz dinin direğidir, isimli hikayede her biri bir büyük bölüm olacak dramatik çekirdekler vardır. “Acaba yirmiüç saatini şu kısacık hayatı dünyeviyeye sarfeden adam bir saatini ahirete sarfetmese ne kadar zarar eder” işte bir romanın şahıslarla bölümü olacak bir cümle, daha neler. Namazın beş vakte ve güne mevsimlere ve hayata bölüştürülmesini anlatan Dokuzuncu Söz dramatik kültürü almış bir isan için bir büyük romandır. İkindi namazı ile güneşin zevale meyli arasında kurulan günlük tabiat değişimleri ne kadar harika, hele kabirde namazın ışık olması yine o kadar harika. Manaları oymayı ve rasat etmeyi öğretmeden yasaklayan mantıktan kurmaca sanatkarı çıkmaz.
Mevlana hazretleri asırlar önce hikayelerde hakikatleri anlatmış, ama Bediüzzaman ondan farklı olarak şahısların mekanların psikoloik derinliklerini vermiş,
Bediüzzaman Ayet ül Kübra’da otuz üç bölümlük bir postmodern roman yazmış, Türk edebiyatı da batı da İngiliz Fransız edebiyatı da roman deyince kadın erkek ilişkileri, yatak yorgan hikayelerinden çıkamadı, dünya romanının en büyük teması kadın erkek ilişkileri ve intihar. Bununla nasıl edebiyat yapılır. Ayet ül Kübra’da eserin kahramanı yazarı tarafından tanıtılır, “Kainattan Hâlikını soran bir seyyahın müşahedatıdır” Eser, nasıl roman kahramanı her bölümde farklı bir misyonda bulunur onlar toplanır romanı oluşturursa, Bediüzzaman Kastamonu’nun zulümkâr atmosferinde kırlarda dolaşarak bu büyük felsefi ve dini romanını yazar. Bediüzzaman Nevzat Köseoğlu’nun dediği gibi Türk milletinin imanını kurtarmak için çabaladı. Din ve milliyet dengesini kuran bir büyük adamdı Köseoğlu. Milliyetçiler kahramanlık hikayelerinden çıkıp da Bediüzzaman’a gelemediler, ama bu şahıs Bitlis’in ortamından dünya çapında kurmaca eserler meydana getirdi, dünyada okunuyor ve insanları Allah ile ve manalı kainat ile buluşturuyor. Peygamberler Paris’ten Londra’dan mı çıkacaktı, fakir ve kurak iklimlerden çıkardı, Alllah. Bize kalsaydı, nerden çıkarırdık, Paristen Londra’dan çıkanlar insanlığın hangi derdine derman olmuş.
Ayet ül Kübra sanatın ve felsefenin en efsunlu kelimesi olan bakmak ve görmek ve tefekkürden doğmuş. Şu giriş dramatik olarak anlatılsa tek başına bir romandır. Hz İbrahim gökyüzüne bakarak Allah’ı arar, sonra muakele ile Allah’ı bulur, bu, Bediüzzaman’ın eserinin çekirdek vakasıdır.
“Evet bu dünya memleketine ve misafirhanesine gelen her bir misafir gözünü açıp baktıkça görür ki, gayet keremkârane bir ziyafetgâh, gayet sanatkârane bir teşhirgâh, ve gayet haşmetkarane bir ordugâh, ve talimgâh, ve gayet hayretkârane ve şevk engizane bir seyrangâh ve temaşagâh ve gayet manidarane ve hikmetperverane bir matalaagâh olan bu güzel misafirhanenin sahibini ve bu kitab-ı kebirin müellifini ve bu muhteşem memleketin sultanını tanımak ve bilmek için şiddetle merak ederken en başta görlerin nur yaldızı ile yazılan güzel yüzü görünür. Bana bak aradığını sana bildireceğim, der.
Roman sanatı büyük oranda iç ve dış dialoglardan oluşur. Ayet ül Kübra’da kahramanın varlıklarla ister somut veister soyut konuşur izlenimlerini yazar, onlar hem konuşan hem de kendilerini fonksiyonel gösteren varlıklardır. Bütün ilimler astronomi coğrafya psikoloji, din felsefe kahraman bunları bilir ve ona göre konuşur.
Bediüzzaman’ı anlatamadık, çünkü onu anlatmak için çok şey bilmek gerekiyor, bakalım…
- On Dokuzuncu Söz Üzerine - 26 Eylül 2023
- Bir Gece Şiiri - 22 Eylül 2023
- Bülbül Şiiri / Mehmet Akif ERSOY - 11 Eylül 2023
- Hizmet Rehberinden – 2 - 3 Eylül 2023
- Malazgirt Savaşı ve Türk – Kürt Kardeşliği - 26 Ağustos 2023
- Hizmet Rehberinden - 24 Ağustos 2023
- Hikmet-i Amme, Umumî Hikmet - 17 Ağustos 2023
- Güzellik ve Peygamber - 13 Ağustos 2023
- Güzel ve Estetik Yorumlar - 11 Ağustos 2023
- Bakmak, Görmek ve Göstermek - 9 Ağustos 2023
