Kelimeler & Kavramlar

İslâm Ahlâkı Çerçevesinde Güzel ve Çirkin Huylar Lügatçesi Ömer Nasuhi BİLMEN (rha) İttika: Yüce Allah’dan korkmak, haramdan ve şüpheli şeylerden sakınmaktır. Böyle bir hale “Takva” denir. Bunun sahibine de “Müttakî” denilir. Müttakî olan bir zat, güvenilir ve itimat edilir bir insan demektir. Ondan hiç bir kimseye zarar gelmez. İslam önünde …

SEVGİ ANLAMINI İFADE EDEN KAVRAMLAR “Sevgi”, ayet ve hadislerde “hubb”, “mahabbet”, “vüdd” ve “meveddet” kelimeleri ile ifade edilmiştir. “Hubb” ve “mahabbet” kelimeleri sözlükte; sevmek, beğenmek, rağbet etmek, istemek, meyletmek, hoşlanmak ve tercih etmek; “vüdd” ve “meveddet” kelimeleri ise; sevmek, temenni etmek, arzu etmek, dilemek ve dostluk anlamlarındadır.1 Rızâ, Rahmet, Velî, …

Konuyla İlgili İbnülemin Mahmud Kemâl İnal’ın Üç Makalesi İNSANLIK VAZİFESİ (“Vazîfe-i İnsâniyye”, Beyânu’l-hak, cild II, sayı 38, s. 864-865. Tarih: 30 Receb 1327 / 17 Ağustos 1909) Âhiret tarlası olan şu ilim yurdu olan âlemde her fert bir vazife ile sorumludur. Vazifesini yerine getirmede gayret gösterenler sevaba nâil olacağı gibi, …

Vefa; kişinin vadine, ahdine ve yeminine sadık kalması, dostlarını unutmaması, onların dostluklarına ve iyiliklerine daha güzeliyle karşılık vermesidir. Böyle insanlara vefakâr denilir. Vefa, bir Müslüman’da bulunması gereken en güzel ve en faziletli meziyetlerden ve hasletlerden biridir. Vefanın zıddı nankörlük ve yapılan iyilikleri unutmaktır. Asilzade bir kişi yapılan iyilikleri unutmaz, ahdinde …

Temizlik Âdâbı İmân ve İslâmiyet denilince akla “temizlik” gelir. Temizlik îmândandır. Hakiki imân sahibi olanların “temiz” olması gerekir. Sevgili Peygamberimiz (a.s.m.) “Temizlik imânın yarısıdır” buyurmuşlardır. Temizlik denilince ekseriyetle akla “haricî temizlik” gelir. Gerçekte ise “dış temizlik” hakiki temizliğin bir cüz’üdür. Bir insanın gerçek mânâda temiz olabilmesi için kâmil imân sahibi …

Âl-i Beyt “Haberiniz olsun ki, ey insanlar ben ancak bir insanım; Rabbimin elçisinin gelmesi ve benim ona icabet etmem yaklaşıyor. Ben size iki ağır emanet bırakıyorum. Bunlardan birisi Allah’ın (cc) Kitabı’dır. Onda mutlak hidâyet ve nur vardır. Bundan dolayı sizler Allah’ın Kitabı’na tutununuz ve ona sımsıkı sarılınız. Diğeri de Ehli …

“İki Müslüman karşılaştıklarında musâfahada bulunurlarsa birbirlerinden ayrılmadan önce günahları bağışlanır.” Ebû Dâvûd, Edeb, 142 Musâfaha, dilimizdeki kullanımıyla tokalaşmak veya el sıkışmak demektir. Birbirleriyle karşılaşan mü’minlerin önce selâmlaşıp sonra musâfaha yapmaları İslâm’ın tavsiye ettiği güzelliklerdendir. Dolayısıyla tokalaşmak için elini uzatandan yüz çevirmek ve mukâbelede bulunmamak, edebe aykırı bir davranış olarak telâkki …

  Şeytan nedir? Şeytan kimdir? İblis neden isyan etti? Şeytan Hz. Adem ve Havva’yı (a.s.) nasıl aldattı? Şeytan insanın içine girebilir mi? Şeytan insanları nasıl kandırıyor? Şeytan kimlere musallat olur? Şeytanla ilgili ayet ve hadisler… Şeytana aldanmamak ile ilgili hadisler ve hadislerin açıklaması… İslâm’da şeytan; gözle görülmeyen fakat varlığı kesin olan, azgınlık …

De ki: “Cinlerden olsun insanlardan olsun, insanların kalplerine vesvese sokan sinsi şeytanın şerrinden insanların Rabbine, insanların mâlik ve hakimine sığınırım!” (Nâs Suresi, 1-6) İnsanların göğüslerine vesvese veren, sinsi cin ve insan şeytânlarından Allah’a sığınması, Hz. Muhammed’e (a.s.m.) ve onun şahsında bütün insanlara emredilmektedir. Âyetlerin sonunda yinelenen en-nâs  insanlar, halk demektir. Vesvâs, vesvese veren anlamında isimdir, …

Bildane KURTARAN Konfor denince aklımıza ne geliyor? Bunu anlamak için, konfor kelimesinin zihnimizde nasıl kodlandığına bakalım; konfor denince zihnimizde oluşan bazı şemalar, aslında konfor denince ne anladığımızı da ortaya koyacaktır. Mesela, konforlu bir ev; konforlu koltuklar, yataklar, mutfaklar… Veyahut direksiyonu, klima sistemi, motoru, iç dizaynı mükemmel konforlu bir araba… Kısacası …

ÂBÂ – ECDÂD: âbâ eb’in, ecdâd cedd’in çoğuludur. Eb, baba, ced, büyükbaba demektir. Neseb ve veraset gibi hususlar bakımından “baba” ve “büyükbaba/dede” hukukta bazı meselelerde bahis konusu olur. Neseb, ortak bir asıldan ve müteakiben birbirinden husule gelen şahıslar arasındaki birleşme ve bağlantıdan ibarettir ki biri tûlen, diğeri arzen olmak üzere iki …

Yazar: Yusuf KAPLAN Bir dil var, bir de üst-dil. Ancak dil’in varlığını sürdürebildiğini yalnızca üst-dil’e bakarak söyleyebiliriz. Dil, hakîkat’e; üst-dil ise, hakikat’in sûretine tekabül eder. Dil, Vācibü’l-Vücüd’a; üst-dil “mevcud’a karşılık gelir. Dil Vahy’i, yani Asliyâťı, üst-dil ise Hz. Peygamber’i (sav) ifade eder. Yani bir Öz var, bir de Söz. Öz …

Yazar: Hamdi DÖNDÜREN Sözlükte ehl sahip, hal azletmek, çözmek, akdi bağlamak, düğüm atmak ve seçmek anlamına gelir. Ehlü’l Hal ve’l-Akd; bir İslâm âmme hukuku terimi olup, İslâm devlet başkanını seçme ve gerektiğinde onu azletme yetkisine sahip olan kimselerin oluşturduğu meclistir. İslâm hukukunda, müslümanların devlet başkanına “halife, İmam, müminlerin emiri” isimleri …

Teberrük, bereket istemek manasındadır. Bir şey vasıtasıyla, berekete ve feyze nail olmayı ifade eder. Tanımı biraz daha açacak olursak, şöyle ifade edebiliriz: Bir kimseye olan muhabbetten dolayı, ona ait olan eşyalara ve onun yaşadığı yerlere hürmet göstermek, teberrük kelimesiyle ifade edilmiştir. Bizler teberrük bahsini işlerken, Peygamber Efendimiz (asm)’ın sakal-ı şerifi merkezli …

Prof. Dr. Hilmi DEMİR Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Ezoterik dışa kapalı, içe dönük demektir. Ezoterizm (Batıniye), kadim bilgelikle günümüze kadar gelen ve gerçeğin yalnızca seçkin ve söyleneni anlayacak kişilere verilebileceği anlayışına dayalı bir öğreti biçimidir. Seçkincilik ezoterik yapıları tasavvufi mistik yapılardan ayıran en önemli unsurdur. Halkın içinde Hak ile beraber …