Cümel-i Hikemiyye Kitabından 20 Hikmetli Söz

Faydalı ise lütfen bağlantıyı paylaşınız, tavsiye ediniz. Kaynaksız kopyalamanıza rızamız yoktur.

Hicri 1306 ‘1888’ tarihinde Salih SAİM Efendi tarafından kaleme alınan Cümel-i Hikemiyye (Hikmetli Cümleler) eseri, içerisinde bir çok meseleye dair barındırdığı kıymetli ibarelerle dikkatle tahkik edilmeyi hak etmektedir. Eserin orijinalinde yer alan 90 civarında sözden 20 tanesini sizler için hazırlayıp istifadenize sunuyoruz.

1. Edeb

Edeb, nefsin ahlak-ı hasene ( iyi-güzel ahlak) ile ittisafıdır. ( vasıflanmasıdır)

2. Minnet Etmemek

Ötekinin berikinin minnetleri altında kalmak, yokluğa sabretmekten daha girandır. (ağırdır)

3. Cömertlik

Sehanın (cömertliğin) hayırlısı hâcete (ihtiyaca) muvafık (uygun) olandır.

4. Sabır

Sabreden zafer bulur.

5. Affetmek

Ahlak-ı insaniyyenin (insan ahlakının) en kerimi aftır.

6. Kendini Bilmek

Aklın en faziletlisi, sahibinin (kişinin) kendi nefsine ârif olmasıdır.

7. Nefsini Bilmek

İnsan için hakikat-i nefsine (nefsin hakikatine ‘karşı’) ãgâh (uyanık) olmaktan daha güç bir şey yoktur.

8. Muhabbet

Gerek dostlarınla, gerek düşmanlarınla hüsn-ü muaşerette (güzel,iyi geçinme) bulun. Bu sebeple dostlarınla muhabbet üzere kalırsın, düşmanlarının da muhabbetlerini kazanmak mümkün olur.

9. İşler ve Hatırlamak

İkametgâhından çıkmadan evvel işleyeceğin işi düşün. Hanene girdikten sonra işlediklerini derhatır (hatıra getir) eyle.

10. Az Söyle

Az söyle, çok düşün. Kimsenin hakkında fena söz söyleme.

11. İstişare

Kendinden daha akıllı zannettiğin kimse ile daim istişare et.

12. Zorbalık

Hiç bir kimseden zorla bir şey alma!

13. Eğitim ve Fakirler

Çocuklarını tâlime (öğretmeye) gayret et, fakirlerle istihzâ (alay) eyleme.

14. Zamanın Getirisi

Zaman seni izaz (aziz,şerefli) ederse mütekebbir (kibirli) ve mağrur, (kendini beğenmiş, kibirli) vakit seni tezlil (hor ve hakir görme) ederse meyus (ümitsiz) olma.