KASTAMONUR.COM Sırlar ve Nurlar Şehrinden
Preveze Deniz Zaferi, denizcilik tarihinin önemli dönüm noktalarından biri olup 27 Eylül günü her yıl Deniz Kuvvetleri Günü olarak kutlanmaktadır.
Bundan başka birde IMO yani Uluslararası Denizcilik Örgütü tarafından, 25 Haziran tarihi “Denizciler Günü” olarak belirlenmiştir. Bu özel gün ve etkinliklerin amacı; gençleri denizciliği sevdirmek ve denizde kariyer yapmaya teşvik etmektir.
Denizciler; günümüzde de çok zor şartlarda çalışan ülkelerinin refahını yükselten, dünya ticaretinin çok büyük bir bölümünü gerçekleştiren insanlardır. Tüm dünya dış ticaretinin % 70’den fazlası deniz yolu ile yapılmaktadır.
Dünyada 70.000 i aşkın ticaret gemisinde çalışan 1,5 milyondan fazla denizci, dünya ekonomisine ve toplumların refahına eşsiz bir katkı sağlamaktadır. Ülkelerin ham maddelerini, mamul ürünlerini, yakıtlarını, gıdalarını ve hayati birçok ihtiyacını emniyetli, çevreye en az zarar verecek şekilde taşımaktadır.
Bununla birlikte denizcilerin hem kendi ülkelerine hem de bütün dünya vatandaşlarına yaptıkları katkılar hakkıyla bilinmemekte ve anlaşılamamaktadır. Hiç olmazsa 25 Haziran ve Türkiye’de de 27 Eylül günlerinde denizciliğin önemi ile ilgili yazılar yazarak kamuoyunun dikkatinden kaçan bu hususu dile getirmek gerekiyor.
İstanbul Üniversitesinde Mühendislik ve Su Bilimleri Fakültelerinde 5 yıl boyunca denizcilik dersleri öğretmenliği yaptım. Derslerimde daima denizciliğin önemini anlatmayı ve denizciliği sevdirmeyi hedeflemişimdir.
İlk iş olarak denizcilik kültürünün yaygınlaştırılması adına çok yanlış olarak kullandığımız bazı kelimeleri düzeltmeye çalışmışımdır. Örneğin çok fazla dile getirilen “Türkiye üç taraftan denizlerle kuşatılmıştır” veya “üç yönden denizlerle çevriliyiz” cümlelerini düzeltmek gerekiyor.
Doğru cümle “Türkiye üç yönden denizlere açılmaktadır” olmalıdır. Zira bir kilometre denize sahili olan bir ülke dünyanın 150 ülkesine komşu olmaktadır. Her türlü ticari, sosyal ve kültürel ilişki bu sayede mümkün olabilmektedir. Buna mukabil kara sınırında sadece bir ülke ile komşu olursunuz.
Denizcilik sadece yük taşımacılığı olarak düşünülmemelidir. Balıkçılık, savunma, gemi inşa, turizm, spor, eğitim ve ticari organizasyonlar olarak çok farklı sektörlerde milyonlarca insanı direkt olarak ilgilendiren devasa bir iştir.
Denizciliğe önem veren toplumlar kısa sürede dünyanın süper güçlerinden biri olmuştur. Roma İmparatorluğu, Osmanlı Devleti, İngiltere, Fransa, Sovyetler Birliği ve ABD gibi ülkeler denizcilik kültürleri ve deniz gücünü etkin olarak kullanmaları sayesinde dünyanın en güçlü devleti olmuşlardır.
Bu gerçek hali hazırda da değişmemiş dünyanın başat ve güçlü devleti olunmak isteniyorsa behemehâl denizciliğe önem verilmesini gerektirmektedir. İşte bu maksada hizmet için her gün yazdığım makalelerime denizcilik konularını ve güzel hatıraları da ilave ederek katkıda bulunmaya çalışıyorum. Bazı okuyucular “bana ne, bu yazılar kaç kişiyi ilgilendiriyor” deseler dahi; kazın ayağı öyle değildir. Bu konuda ne kadar yazıp çizsek azdır.
Hazır denizciliğin öneminden bahsetmişken “Deniz Kuvvetleri Günü’ne” ve bu günün tarihine yani Preveze zaferine de değinelim.
Yüz yirmi iki gemiden oluşan Kaptan-ı Derya Barbaros Hızır Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, 27 Eylül 1538 tarihinde Andrea Doria komutasındaki iki yüz almış iki gemiden oluşan Haçlı Donanması’nı mağlup etmiştir.
Bu tarihin en büyük deniz savaşlarından birinin geçtiği yer; Adriyatik Denizi’nin Arnavutluk sahilinde bulunan Arta Körfezi’ndeki Preveze açıklarıdır. Hızır Hayrettin Paşa, 122 parçalık büyük bir filoyu ustalıkla manevra yaparak taarruz ettirmiş ve kendisinden sayıca üstün olan Haçlı Donanmasını mağlup etmiştir.
Bir çeşit baskın şeklinde geçen saldırının meydana getirdiği sürpriz etki; Andrea Doria komutasındaki birleşik donanmayı şaşkına çevirmiş; panik içerisinde dağılarak, büyük kayıplarla geri çekilmek zorunda bırakmıştır.
Bu zafer, Akdeniz’deki Osmanlı hâkimiyetini tam anlamıyla pekiştirmiştir. Preveze Deniz Zaferi, büyük bir şeref ve gurur abidesi olarak bugün dahi Müslüman Türk denizcilerine ışık tutmaktadır.Preveze’nin askeri, siyasi ve psikolojik sonuçları pek büyük olmuştur.
Osmanlı ile baş edebilmek için ancak koordineli bir deniz seferi açmak gerekiyordu. Tek başına hiçbir devlet denizlerde dahi Osmanlıya karşı koyamazdı. Hristiyan dünyasının bu savaşta aldığı en önemli ders, Osmanlıya karşı ancak komuta birliği sağlanmış bir deniz gücünün başarılı olabileceğinin anlaşılmasıydı.
Nitekim İnebahtı’da Papa tarafından organize edilmiş böyle bir gücü oluşturmayı başarmış ve Kıbrıs’ın fethinden sonra incinmiş gururlarını bu suretle yeniden kurtaracaklardır. Preveze, tüm Akdeniz’i Osmanlı hâkimiyetine açmıştı.
Osmanlıyı Akdeniz’in büyük bir bölümünün efendisi yapmış Barbaros kardeşler, bu zaferle Orta ve Batı Akdeniz’de de egemenliğini kurmuş ve bu son zaferle Yunanistan ve Levant’taki yani Doğu Akdeniz’deki pozisyonunu iyice güçlendirmişti.
Osmanlı Devletinin en güçlü yıllarının 1538 ile 1566’daki Kanuni Sultan Süleyman’ın yılları olduğu neredeyse tüm tarihçilerin ortak kanaatidir. Barbaros Hayreddin Paşa, Preveze’de Haçlı donanmasının neredeyse yarısını denize gömerek dünyanın en büyük devleti olmak için denizlere hakim olmak gerektiğini ispatlamıştır.
Preveze galibiyeti ile Hristiyanların Haçlı birlikteliği parçalanmış, Venedik barış imzalamış daha sonraki Kıbrıs ve Girit’in fethi yolu açılmıştı. Zaferden sonra birçok ada ele geçirilmiş Hristiyan korsanlarının akınları durdurulmuştur.
Ayrıca Latin devletleri, Karadeniz’de ticaret gemilerini dolaştırma iznini yitirmiştir. Kısaca 27 Eylül’deki Preveze Deniz Zaferi’nden sonra, Akdeniz’deki Osmanlı deniz üstünlüğünü perçinlenmiştir, vesselam…
- Kayıt Dışı Ekonomi ve Çözümleri Kitabı - 23 Ağustos 2020
- Hani Avrupa Ayağa Kalkacaktı? - 20 Ağustos 2020
- Şimdi Sıra Birinci Maddeye Geldi - 15 Ağustos 2020
- Yalancının Mumu 51 Senedir Yanıyor - 13 Ağustos 2020
- Kadına Şiddet Şapka İle Başladı - 11 Ağustos 2020
- Fuat Sezgin’in Arapçanın Üstünlüğüne Dair Görüşleri - 8 Ağustos 2020
- Necip Fazıl Kısakürek’i Farklı Gösteriyorlar - 3 Ağustos 2020
- Ölümü Unutmuş İnsanlara Bir İbret Dersi - 28 Temmuz 2020
- Kelam-ı Ezelî ve Hutbenin Arapça Okunması - 25 Temmuz 2020
- Böyle Anayasa Olmaz - 20 Temmuz 2020
