Dua konusu için bu sayfada Beşinci Nokta’ya da bakınız
Duaların Kabul Edildiği Zamanlar
1- Gecenin son üçte birinde
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e:
– Hangi dua daha çok kabul edilir? diye sordular.
– “Gecenin son saatlerinde ve farz namazlardan sonra yapılan dua” buyurdu.
[Tirmizî, Daavât 79]
2- Ezan okunurken
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“İki şey vardır, asla reddedilmezler: Ezan esnasında yapılan dua ile, insanlar birbirine girdikleri savaş sırasında yapılan dua.”
[Muvatta, Nidâ 7, (1, 70)]
3- Ezan ile kamet arasında
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Ezan ile kamet arasında yapılan dua reddedilmez.”
[Ebû Dâvûd, Salât 35]
4- Secdede
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kulun Rabbine en yakın olduğu hal secde halidir. İşte bu sebeple secdede çok dua etmeye bakın!”
[Müslim, Salât 215]
*Hanefilere göre bir kimsenin namazı esnasında insanların alelâde sözlerine benzeyen sözler ile dua etmesi caiz değildir. Mesela “Allah’ım bana şunu ver, bunu ver.” demek gibi. Yahut insanlardan elde edilmesi mümkün olmayan: “Allah’ım bana falanca hanımı ver.” demek gibi. Bu tahrimen mekruhtur.
Hanefiler bu konuda şu hadise dayanmaktadır: “Bu namazda insanların sözlerinden bir şey söylemek caiz olmaz. Namaz ancak bir tesbih, tekbir ve Kur’an okumaktır.” (Müsned, 5/447-448; Nesaî, Sehv, 20; bk. Müslim, Mesâcid, 35; Ebû Dâvûd, Salât, 174) Konuyla ilgili soru ve cevabı
5- Farz namazlardan sonra
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e:
– Hangi dua daha çok kabul edilir? diye sordular.
– “Gecenin son saatlerinde ve farz namazlardan sonra yapılan dua” buyurdu.
[Tirmizî, Daavât 79]
6- Yağmur yağarken
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Müslüman kişi için üç vakit vardır, onlarda dua ederse, sıla-i rahmi kıran ve günah olan bir şey taleb etmedikçe, kendisine mutlaka icabet edilir: Namaz için müezzin ezan okurken susuncaya kadar, savaşta iki saf karşılaşınca Allah aralarında hükmedinceye kadar, yağmur yağarken kesilinceye kadar.”
[İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları:6/524]
7- Yolculukta iken
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Makbul olduğunda şüphe bulunmayan üç dua vardır:
Mazlumun duası; misafirin duası; babanın çocuğuna duası.”
[Ebû Dâvûd, Vitr 29]
*Allah katında makbul dualardan üç tanesine işaret eden hadisimizin Riyazüs Salihin’de Yolculukda Dua bölümünde zikredilmesi, misafirin duası ile ilgili kısmından dolayıdır.
8- Ramazan ayında
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Ramazan`ın ilk gecesinde Cennet kapıları açılır. Her gece sabaha kadar bir münadi seslenir: Günahlarının affedilmesi için istiğfar eden yok mu? Tevbe eden yok mu? Allah tevbesini kabul buyursun. Dua eden yok mu? Cevap verilsin. Kendisi için bir şey isteyen yok mu? isteği hemen karşılansın.”
[Müsned, 4:22]
9- İftar ederken
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Oruçlunun iftar vaktindeki duası reddedilmez.”
[Tirmizi,Daavat,129]
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Allah’a dua eden herkese Allah icâbet eder. Bu icâbet, ya dünyada peşin olur, ya da ahirete saklanır, yahut da dua ettiği miktarca günahından hafifletilmek suretiyle olur, yeter ki günah talep etmemiş veya sıla-ı rahmin kopmasını istememiş olsun, ya da acele etmemiş olsun.”
[Buhârî, Daavât, 22]
10. Cuma Günü
Ebû Hüreyre’den -radıyallahu anh- rivayet olunduğuna göre Rasûl-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz buyurmuşlardır ki:
“Cuma gününde bir saat vardır. Allah’ın kullarından bir Müslüman namazda iken Allah Teâlâ’dan niyaz ile bir şey isteyip duâsı o saate tesadüf ederse Allah Teâlâ Hazretleri o kimsenin dileğini verir.” Böyle buyurduktan sonra mübarek küçük parmağının ucuna işaret buyurdu. (Nevevî, el-Ezkâr, 80; Buhârî, Deavât, 61)
Ebû Bürde İbni Ebû Mûsâ el-Eş`arî radıyallahu anh şöyle dedi:
Birgün Abdullah İbni Ömer radıyallahu anhümâ bana:
– Cuma günü duaların kabul edildiği zaman hakkında babanın Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den bir hadis rivayet ettiğini duydun mu? diye sordu. Ben de:
– Evet, duydum. Babam, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken işittiğini söyledi:
“O vakit, imamın minbere oturduğu andan namazın kılındığı zamana kadar olan süre içindedir.”
İbni Mâce’deki rivayete göre icâbet vakti denilen bu zaman dilimi, cuma namazı için kâmet getirildiği andan namazın bittiği zamana kadar olan süredir (İkâmet 99).
***
DUANIN KABUL EDİLECEĞİ ZAMANLAR, MEKANLAR, DURUMLAR
DUANIN ÂDÂBI VE KABULÜNÜN ŞARTLARI
Allah için ihlaslı olmak
Allah’a (c.c) hamd ve sena, Peygamber (s.a.v)’e salat ile başlamak ve bitirmek
Duada sebat etmek ve kabul edileceğine tam iman etmek
Sabırlı olup, acele kabul edilmesini istememek
Huzur-u kalb ile yalvarmak
Sıkıntılı veya sıkıntısız olsun her anda dua etmek
Tek olan Allah’tan (c.c) başkasına asla dua etmemek
Nefsi, ailesi, evladı ve malı aleyhine dua etmemek
Sesi ne çok yüksek ne de çok alçak tutmak.
Allah’ın (c.c) nimetlerine şükretmek, günahlarını itiraf ederek istiğfarda bulunmak.
Duada edebiyatlı, veciz sözler söylemeye çalışmamak
Boyun eğmek, huşu içinde olmak, korku-sevinç arası bulunmak.
Tevbe ile birlikte günahlara son vermek
Duayı üçer defa yapmak
Dua ederken kıbleye yönelmek
Dua ederken ellerini kaldırmak
Duadan önce mümkünse abdest almak.
Duada haddi aşmamak
Önce kendi nefsinden başlamak, sonra başkaları için dua etmek. (Nebi (s.a.v)’den sabit olmuştur ki; O, duaya kendi nefsinden başlardı. Yine sabittir ki; O, Enes, İbn Abbas, Ümmü İsmail ve diğerlerine yaptığı dualarında nefsiyle başlamamıştır.) (Tafsilatı için, Nevevi’nin Sahih-i Müslim’e yaptığı şerhe bakınız: 15/144; Tuhfetu’l-Ahvezi, Şerh-i Sünen-i Tirmizi: 9/ 328; Buhari, Meal,
Feth: 1/218).
Allah’a (c.c); güzel isimleri ile, yüce sıfatları ile; dua edenin nefsini düzeltmiş olan salih bir amel ile, sâlih bir insanın kendisi için yaptığı dua ile tevessülde bulunmak.
Dua anında yiyeceğin, içeceğin, giyeceğin, helal olması
Herhangi bir günah veya sıla-i rahmi kesmek gibi sözlerle dua etmemek
İyiliği emir, kötülüğü nehyetmek
Bütün kötülüklerden uzaklaşmak
DUANIN KABUL EDİLECEĞİ ZAMANLAR, MEKANLAR, DURUMLAR
Kadir gecesi
Gecenin son kısmı ve farz namazların bitiminden sonrası
Ezan ile kamet arası
Gecenin herhangi bir saati
Ezan okunduğu zaman
Yağmur yağdığı zaman
Safların Allah yolunda düşman üzerine yürüdüğü zaman,
Cuma gününün herhangi bir saati (En kuvvetli görüşe göre, Cuma günü ikindi vaktinin son saatidir). Hutbenin okunduğu, cuma namazının kılındığı saat de olabilir.
Zemzem suyunun sadaka niyeti ile içildiği zaman
Secde anında
Geceleyin uykudan uyanıp da, bu konuda Sünnette bildirildiği gibi dua edildiği zaman
Abdestli olarak uyuyup, gece uyanınca dua edildiği zaman
Bir ölüm olayının arkasından insanlara dua edildiği zaman.
Son teşehüdde Rasulullah (s.a.v)’e salat getirdikten ve Allah (c.c.)’a hamd ü sena ettikten sonra dua edildiği zaman.
Allah (c.c.)’a İsm-i Azamı ile dua edildiği zaman (Allah’a ism-i azam ile dua edildiğinde kabul olunur. O, İsm-i Azam ile istendiğinde verilir).
Müslümanın Müslüman kardeşine gıyabında dua ettiği zaman
Arafat’da arefe günü dua edildiği zaman
Ramazan ayında dua edildiği zaman
Müslümanlar zikir meclislerinde toplandıkları zaman
Kalbin Allah (c.c)’a yöneldiği ve ihlasın kuvvetlendiği durumda dua edildiği zaman
Mazlum, kendine zulmedene beddua ettiği zaman
Babanın çocuğuna dua ettiği veya beddua ettiği zaman
Yolcu dua ettiği zaman
Oruçlu olanın, iftar edinceye kadar yapacağı dua
Oruçlu kişinin iftar anında yaptığı dua
Çaresiz kimsenin duası
Adil imamın duası
Hayırlı evladın ebeveyni için yaptığı dua
Abdest aldıktan sonra, konuyla ilgili olarak sünnette belirlenmiş şekli ile dua edildiği zaman
Küçük cemreyi taşladıktan sonra yapılan dua
Orta cemreyi taşladıktan sonra yapılan dua
Kabe’nin içinde yapılan dua. Hicr’in içinde yapılan dua da böyledir. Çünkü Hicr, Beyt’in bir parçasıdır.
Safa tepesinde yapılan dua
Merve tepesinde yapılan dua
Meş’ar-ı Haram’da yapılan dua
Mü’min, Rabbine nerede olursa olsun dua etmelidir. Çünkü Allah Teala (c.c) şöyle buyurmuştur: “(Kullarım sana Benden sorarlarsa, Ben şüphesiz (onlara) yakınım, Bana yalvardığı zaman, dua edenin duasını kabul ederim).” Ancak yukarıda açıklanan zamanlar, yardımın artacağı özel vakitler kılınmıştır.
KAYNAK:
Dua, Sâîd el-Kahtanî, Buruc Yayınları
- Mehmet Nuri BİNGÖL”ün Edebî Yolculuğu - 30 Ağustos 2024
- Risale-i Nur’da ve Hatıralarda Kurban Bayramı - 15 Haziran 2024
- Ramazan’dan Sonra - 24 Nisan 2024
- Ramazan Bayramı ve Peygamber Efendimizin Bayramı - 9 Nisan 2024
- Kadir Gecesi ile İlgili Yazılar - 5 Nisan 2024
- Saatler ve Manzaralar / Yahya Kemal BEYATLI - 30 Mart 2024
- Peygamberimizin (asm) İtikâfı - 29 Mart 2024
- Aydınların Dilinden Bediüzzaman Said Nursî / Vefatının 64. Sene-i Devriyesi Hatırasına (video).. - 25 Mart 2024
- Sükûtun Zarâfeti / İmam Süyutî - 23 Mart 2024
- “Oruç, Bıçağa Gerek Duyulmayan Bir Ameliyattır.” - 20 Mart 2024