KASTAMONUR.COM Sırlar ve Nurlar Şehrinden
Hacı Ziyaeddin Efendi
Asıl adı Ahmed olan, Evliyazâde veya Solakzâde nâmıyla da tanınan Ziyaeddin Efendi, 1870 senesinde Kastamonu’da doğdu. Babası, Nakşî şeyhlerinden âlim Mehmed Hulusi Efendi (Muhammed Evliya Efendi)dir.
İlk tahsilini Nasrullah Kadı mektebinde tamamladıktan sonra babasından nahiv, fıkıh, hadis; Hoca Celâlî Erendi’den Farsça okumuş, aynı zamanda Merkez Darulmuallimîn İbtidâisi’ne de devam ederek buradan birincilikle mezun olmuştur.
Tahsilini ilerletmek için İstanbul’a gitmiş, Bayezid Camii’nde on iki sene benam, Hulusi Efendi’den ulûm-u mütedâvile öğrenip icazetname almıştır. Yine Hulusi Efendi’den kıraat ilmi tahsil etmiş; seb’a, aşere, takrib tahsilini de tamamlamıştır. Bu esnada darulmuallimîn ibtidâî kısmında da çok başarılı olarak devam ettirdiği tahsilini bir mazereti sebebiyle bırakmıştır.
R. 1311 senesinde askerî okullar için açılan imtihanını birincilikle vererek Kastamonu Askerî Rüştyesi Osmanlıca muallimliğine tayin edilmiştir. Bu görevi esnasında babasının kurduğu ve kendi adına izafeten Ziyâiyye adını verdiği medresesi’nde de hasbî (ücretsiz) olarak ders okutmayı sürdürmüştür. Bir ara girdiği kadılık imtihanını da birincilikle kazanmıştır. Ziyaeddin Efendi, İstanbul’daki tahsil hayatının ardından Hicaz’a gitmiş, Harem-i Şerif-i Nebevî’de Seyyid Ali Zâhir’den İlm-i Hadis okuyarak icazet almıştır.
Ziyaeddin Efendi, R.1330’da Kastamonu Sultanisi’nde Türkçe muallimi iken 20 Şubat 1914 senesinde kalp rahatsızlığı neticesi vefat etmiştir. Kabri, Hz. Pir Şeyh Şaban-ı Velî Külliyesi haziresindedir.
Mühim bir âlim olan Hacı Ziyaeddin Ahmed Efendi, güzel ahlâkı, iffetli hayatı ile de temayüz etmiş, vazifeleri haricinde de halka ve memlekete faydalı hasbî hizmetlerden geri kalmayan, Hakk dostlarındandır. Arapça’ya tam vâkıf olduğu gibi Farsça’yı da bilirmiş. Bir süre, Köroğlu Gazetesi’nde yazıları da neşredilmiştir.
Eserleri:
Vesiletü’n-Necat, Hülâsatü’l-Efkâr (Arapça), Vesiletü’l-Gufran (kıraat ilmine dair), Muhtasar Vesiletü’s-Saâde
