KASTAMONUR.COM Sırlar ve Nurlar Şehrinden
Kastamonu’da Ahi Ali (Şuca Tekkesi/Tekkealtı) Cami
Ahi Ali ya da diğer adıyla Şuca tekkesi, bu günkü Halk evinin yerinde, cami müştemilatı içinde bulunmaktaydı. Adından da anlaşılacağı üzere camii ilk defa Çobanoğulları idaresini Kastamonu’ya nakleden Şucaeddin Süleyman Paşa tarafindan yaptırılmıştır. Asırlar içerisinde bir çok defa tamirat görmüştür.
Cami mütevellisi bulunan Ahmet ve Mehmet ismindeki iki kardeşin görevlerini yerine getirmemeleri nedeniyle uzun süre bakımsız kalmış, bunun üzerine harap olan mekâna Tüysüz baba lakaplı Derviş Mehmed 1171/1758 tarihinde tayin edilmiştir.
(Banisi XIV. asırda Kastamonu’ya gelen Ah Ali Baba olduğu zannedilmektedir. Bu günkü Halk Eğitimi Merkezi binasının yerinde bulunmaktaydı. Z. Demircioğlu, Kastamonu Evliyáları, 1340, s. 78-79; Çifci, Kastamonu Camileri, s. 156)
Kayıtlarda camiyi 1199/1784 tarihinde Tüysüz Baba tamir ettirerek tarik-ı Sa’diyye üzere irşâda başlanıldığı yazsa da tarikat ayinlerinin çok daha önceden 1171’de başladığı tahmin edilebilir. Tüysüz Baba’nın mütevelli olan oğulları Süleyman, İdris ve akrabası Abdulkadir Efendi çocuksuz olarak vefat etmiştir. Tüysüz babanın kimliği ve Sa’diyye tarikatinı kimden aldığı hususu şimdilik meçhulümüzdür.
Bunun üzerine Tüysüz Baba’dan sonra 1227/1812 tarihli vakfiyeden anlaşıldığı kadarıyla meşhûr halifesi “Karaşeyh” lâkaplı Şeyh Mustafa Efendi postnişîn olmuştur. Şeyh Mustafa Efendi 1170/1750 tarihinde Küpceğiz Mahallesi’nde doğmuş ve ilk tahsilini yaptıktan sonra ticaret hayatına atılmıştır. İntisab ettiği Tüysüz Baba’nın yanında kısa zamanda sülûkünü tamamlayarak icâzet almış, yirmi beş-otuz yaşlarında iken irşâda başlamıştır. Ziya Demircioğlu’nun rivayetine göre Mustafa Efendi Tüysüz Baba’nın halifesidir.
Mustafa Efendi, 1241/1825-26 senesinde vefât etmiş ve Devrekani İsmail Bey Camii haziresine defnolunmuştur, yerine oğulları Şeyh Ahmed ve Şeyh Mehmed Efendiler geçmiştir.
Elimizdeki icâzetnâmelerden birincisi Mustafa Sabri Efendi tarafindan tekke şeyhlerinden Ahmed b. Mehmed’e verilmiştir. Bu Mustafa Sabri Efendi muhtemelen Karaşeyh lakaplı Mustafa Efendi’nin torunudur. Kendi icazetini İstanbul Koska’daki Mehmed Elfi Efendi’den aldığını icazetnâmesinde kaydetmiştir. İcâzet verdiği Ahmed b. Mehmed ise kendisinden sonra Kastamonu Şuca tekkesine bıraktığı halife olmalıdır. Ancak bir yazım hatası olmalıdır ki bu icazetnamenin sonunda bu isim Ahmed b. Ahmed şeklinde yazılmıştır.
Şuca Tekkesi’ne son zamanlarda Ahmet Şükrü Efendi (v.1901), Ahmet Şükrü Efendi’den sonra ise yerine oğlu Ali Rıza Efendi geçmiştir. Tekke ve caminin yerleri Halk Eğitim Merkezi için istimlâk edilince türbede medfun bulunan zevatla birlikte Şeyh Mustafa Efendi’nin kabri de Hırahasan Köyü’ne nakledilmiştir.
Sa’dî, Seherzâde ve Sığırpazarı dergâhı adlarıyla da anılan bu dergâhın 1322 ve 1337 yıllarına ait muhasebe kayıtlarında, cami bitişiğinde ikişer katlı biri zâviye şeyhinin ikametine tahsisli harem dairesi olmak üzere iki konak, türbe, bodrumu ahır olan bir kıraathane, şadırvan, vakıf hanının bulunduğu, fukara ve misafirlere yemek ikram edildiği görülmektedir. 1321 tarihinde Şeyh Ali Rıza Efendi tarafindan dergâh, han odaları, harem dairesi, minare basamakları ve su kuyusu tamir ettirilmiştir.
Dergâha ait konaklardan birisinin Çiftçi Yurdu Derneği ve Muallimler Cemiyeti, kıraathanenin de Merkez Kumandanlığı tarafindan kiralanmışş olduğu, 1332-1333 yıllarına ait muhasebe kayıtlarından özlenebilmektedir. 1937 yılında cami 100 lira bedelle satılmış, etrafındaki binalar daha sonra hükümet tarafindan istimlak ettirilerek yıkılmış, yerlerine yeni binalar yapılmıştır.
Prof. Dr. Hür Mahmut YÜCER’in, “Kastamonu’da Sa’diyye Tarikatına Ait Yeni Bilgiler ve İki Sa’dî İcazetnâmesi” adlı makalesinden alınmıştır.
- Mehmet Nuri BİNGÖL”ün Edebî Yolculuğu - 30 Ağustos 2024
- Risale-i Nur’da ve Hatıralarda Kurban Bayramı - 15 Haziran 2024
- Ramazan’dan Sonra - 24 Nisan 2024
- Ramazan Bayramı ve Peygamber Efendimizin Bayramı - 9 Nisan 2024
- Kadir Gecesi ile İlgili Yazılar - 5 Nisan 2024
- Saatler ve Manzaralar / Yahya Kemal BEYATLI - 30 Mart 2024
- Peygamberimizin (asm) İtikâfı - 29 Mart 2024
- Aydınların Dilinden Bediüzzaman Said Nursî / Vefatının 64. Sene-i Devriyesi Hatırasına (video).. - 25 Mart 2024
- Sükûtun Zarâfeti / İmam Süyutî - 23 Mart 2024
- “Oruç, Bıçağa Gerek Duyulmayan Bir Ameliyattır.” - 20 Mart 2024
