KENT TARİHİMİZDEN BİR YAPRAK : KASTAMONU PATATES ve HAŞHAŞ İLE TANIŞIYOR
1888 yılında efsane valimiz Abdurrahman Nureddin Paşa ‘nın girişimleriyle Kastamonu ve ilçelerinde patates ve haşhaş tarımına başlandı. O yıla kadar ithal edilen patatesin okkası Kastamonu’da 2 kuruş gibi astronomik sayılacak paraya satılıyordu. Nureddin Paşa bu iş için evladı gibi sevdiği genç ve yetenekli mektupçusu (yazı işleri müdürü) Ebubekir Hâzim Bey’i görevlendirdi. Hazim Bey patates işini Almanya’da ziraat okumuş olan Kastamonu İdadisi müdürü Celal Bey’e havale etti . (Mehmet Celal Bey ilerde Dahiliye Nazırı olacaktır) Kendisi de Isparta’da küçük yaşlardan beri bildiği için haşhaş ekimini kendi üstlendi. Bütün köylünün anlayacağı sadelikte talimatnameler hazırlanarak vilayet matbaasında binlerce baskısı yapıldı.
Kastamonu’ya bağlı Sinop, Bolu ve Çankırı’daki bütün köylere gönderildi. Ücretsiz tohumluklar ve haşhaş çizimi için bıçaklar yaptırılıp dağıtıldı. Kastamonu’da da bir tarlada deneme üretimi yapıldı. Sonuç mükemmeldi, altmış kuruşluk buğday alınan tarladan altı yüz kuruşluk patates ve haşhaş elde ediliyordu.
Ancak köylülerin patatesin buğday ve arpaya göre göre çok daha karlı olduğunu gördükleri halde geleneksel tarımı daha kolay bulduklarından, ikinci sene ekmekten çekinmeleri Abdurrahman Paşa’yı çok üzmüştü. Nihayet valinin kararlılığı, halkın da bu yeni lezzeti çok sevmeleri ve fiyatların da ucuzlaması nedeniyle bir kaç yıl içinde sofraların vazgeçilmezi oldu. Okkası 2 kuruş olan patates on paraya düşmüştü. Haşhaşın ekimindeki külfetle birlikte kullanımında bazı sıkıntılar yaşandığından bu alanda fazla ilerleme kaydedilemedi.
Kastamonu’da eğitimden tarıma kadar pek çok alanda ilklere imza atan Abdurrahman Paşa’yı ve muhteşem ekibini saygı ve rahmetle anıyoruz.
Tuncay Sakallıoğlu
- Ocak Kültürümüz - 19 Şubat 2024
- Sultanların Hocası Kastamonulu Safiye Hanım - 8 Ocak 2024
- Unutulan Bir Eserimiz: Manzum Sîretü’n-Nebî - 9 Aralık 2023
- Anılarda Kalan Bir Zafer - 1 Mayıs 2023
- Kent Tarihimizden Bir Yaprak: Kastamonu Patates ve Haşhaş İle Tanışıyor - 16 Ocak 2023
- Mühre Kazınan Sanat ve Bir Dua - 28 Temmuz 2022
- Kastamonu’da Bir Attar Dükkanının Mal Dökümü ve Hac Yolculuğu - 15 Temmuz 2022
- “Çekelim Destimizi Fâni Cihandan” - 13 Mayıs 2022
- Mütevazı Bir Hükümdar: Emir Âdil Bey - 8 Ağustos 2021
- Çift İle Koyun, Kalanı Oyun - 16 Mayıs 2021