“LÂ HAVLE…”
Lafız itibariyle kısa fakat anlam itibariyle çok kapsamlı ve Peygamberimizin (asm) ifadesiyle “Cennet’in hazinelerinden bir hazine” olan “Lâ havle velâ kuvvete illâ billâh” zikri kelime-i temcid olarak ifade edilmiştir.(1)
Temcid, “mecd” (büyüklük, azamet) kökünden gelir. Sözlükte “tâzim ve senâ etmek” anlamındaki temcîd, minarelerde ezandan ayrı olarak Allah’a yapılan dua, tazarru ve münâcâtlar hakkında kullanılır.(2)
Kelime-i temcid; tazim ve sena ifade eden söz demektir. Öz ve kapsamlı mana zenginliğine sahip “La havle vela kuvvete illa billah” kelâmının Allah’ın azametine nasıl işaret ettiğine zikirde geçen kelimelerin anlamından yola çıkarak değinelim.
Havl; hareket, çare, güç demektir. “Lâ havle ve lâ kuvvete illa billâh” cümlesi “Her şeyi değiştiren, evirip çeviren ve her şeye gücü yeten ancak Allah’tır. Allah’tan başka kuvvet sahibi yoktur.” demektir. Bediüzzaman, bu mukaddes cümle ile ilgili “havl ve kuvvetin” kapsamına giren şeylerin neler olduğunun zikredilmediğini şu şekilde beyan eder: “Havl ve kuvvetin müteallikleri zikredilmeyerek mutlak bırakılmıştır. Binaenaleyh, bu cümle, tesellîbahş (teselli bahşeden) olup şümulü dâhilinde olan makamlara göre tefsir edilir.” Demek ki bu mübarek cümlede, “havl ve kuvvet” ile alâkalı şeylerin neler olduğundan bahsedilmeyerek bir sınır çizilmemiştir. Mutlak, yani sınırsız bırakılmıştır. Bir sınırlandırma yapılmadığına göre bu kelâmı “her şeyin veya her faaliyetin ancak Allah’ın havl ve kudretiyle yaratılmış olduğu” şeklinde anlamlandırabiliriz.(3)
Sözün Özü: Kâinatta her şey sürekli gelişim ve değişim halindedir. Hiçbir şey bir kararda durmuyor, değişiyor. Değişmeyen, baki-i hakiki ise ancak Allah’tır. Madem hakikat budur, öyleyse “Cennet’in hazinelerinden bir hazine” olan “Lâ havle velâ kuvvete illâ billâh” zikrinin verdiği tevhid ve azamet derslerinden birisi şudur: “Sultan-ı Kâinat birdir. Herşeyin anahtarı onun yanında, herşeyin dizgini onun elindedir. Herşey onun emriyle halledilir. Onu bulsan, her matlubunu buldun; hadsiz minnetlerden, korkulardan kurtuldun.”
ZAFER KARLI
1-Buhârî, Megâzî 38, Daavât 50, Kader 7, Tevhîd 9; Müslim, Zikir 44-46. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Vitir 26; Tirmizî, Daavât 3, 58; İbni Mâce, Edeb 59
2-https://islamansiklopedisi.org.tr/temcid
3- Prof. Dr. Hüseyin Uzun; “La havle vela kuvvete illa billah” cümlesinin mana zenginliği
- Sağır, Dilsiz, Kördürler - 9 Eylül 2024
- Şeytanın Aslî Evladı: Deccal - 12 Ağustos 2024
- Kıskanılacak Makam: Şehâdet - 12 Ağustos 2024
- Kâinatı Allah Hesabına Okumak - 28 Temmuz 2024
- Mü’min Sûresi 11. Âyet - 23 Temmuz 2024
- İki Soru İki Cevap - 1 Temmuz 2024
- Cevşenü’l-Kebi’in Risale-i Nurla Şerhi - 28 Haziran 2024
- İslâmiyet Ne Zaman İnkişaf Eder ? - 24 Haziran 2024
- Cevşenü’l-Kebir’in Meâlini Bediüzzaman Verirse - 21 Haziran 2024
- Risale-i Nur’da Manevi Tefsir - 11 Haziran 2024