Niçin Cemaatle Namaz 27 Derece Daha Sevap?

Bu konuda hadisi şerif bulunmaktadır. İbni Ömer radıyallahu anhümâ’dan rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir.” (Buhârî, Ezân 30; Müslim, Mesâcid 249. Ayrıca bk. Nesâî, İmâmet 42; İbni Mâce, Mesâcid 16)

Cemaatle kılınan namazın evde veya çarşıda tek başına kılınan namazdan yirmi beş kat başka bir rivayette yirmi yedi kat daha faziletlidir.

İbnu Hacer, cemaatle kılman namazın sevabının münferid kılınan namaza nisbetle yirmi beş kat artışının sebebini, cemaate katılmaktan hâsıl olan yirmi beş ayrı faziletle izah eder ve bu faziletleri bir bir sayar. Cemaatle kılınan namazın kadrini anlamamıza yardımcı olacağı ümidiyle aynen kaydediyoruz. Kaydedilen her husus, rivayetlerden alınmadır. Bu sebeple açıklama fevkalade isabetlidir:

1. Namazı cemaatle kılma niyetiyle müezzine icabet ermek.

2. Vaktin evvelinde, erkenden gitmek.

3. Sükûnetle mescide yürümek.

4. Mescide dua ederek girmek.

5. Girince tahiyyetü ‘l-mescid namazı kılmak (Hanefîlerde sünnetler bunun yerini tutar).

6. Cemaati beklemek.

7. Meleklerin, musalli için rahmet duaları ve istiğfarları.

8. Meleklerin musalli lehine şehadetleri.

9. İkâmete icabet.

10. İkâmet sırasında kaçtığı için şeytandan selâmette kalmak.

11. İmamın iftitah tekbirini bekleyerek durmak veya imamı hangi halde bulduysa hemen dâhil olmak.

12. İmamın ifiitah tekbirine yetişmek.

13. Safların düzeltilip, aradaki açıklıkların giderilmesi.

14. İmam “semi’allahu lîmen hamideh” deyince ona “Rabbena ve Ieke’l-hamd diyerek.” cevap vermek.

15. Umumiyetle sehivden emniyette kalmak ve hata hâlinde imamın, tesbîh veya açma (feth) yoluyla uyarılması.

16. Münferid kılanı meşgul eden birçok şeyden uzak kalarak huşûya kavuşma.

17. Daha düzgün bir kıyafette olmak.

18. Meleklerin kanatlarıyla kuşatması.

19.  Kıraatin güzelleşmesi ve namazın erkân ve âdabının öğrenilmesi antrenmanı. (Cemaate gitmekle bunlar hâsıl olur.)

20. İslâm ‘m mühim bir şiarını izhar etmek.

21. İbâdet için toplanmada şeytanın burnunun sürtünmesi, kulluğa boyun eğme, tembelin gayrete gelmesi vardır.

22. Münafıklara has bir sıfattan ve “namazı terketti” şeklinde, hakkında düşülecek bir sûizandan selamet bulmak (uzakta kalmak).

23. İmamın selamına mukabele.

24. Zikir ve dua için teşkil edilen cemaatten ve kâmillerin bereketinin nakıslara sirayetinden istifade.

25. Komşular arasında ülfet ve kaynaşma nizamının kurulması ve namaz vakitlerine dayanışma husulü.”

Bu yirmi beş hasletten her biri hakkında hadislerde ya bir emir, ya bir teşvik gelmiştir. Geriye kalan iki haslet de cehri namazlarla ilgidir:

1. İmam okurken susup dinlemek.

2. İmam (Fatiha’yı okuyup velâ’d-dallin deyince meleklerin “âmin”ine tevafuk etmek maksadıyla âmin demektir. Böylece, yirmi yedinin cehri namazla ilgili olduğu görüşü tereccüh eder (üstünlük kazanır).”

Yine Müslimde geçen bir hadiste Resulullah (asm) şöyle buyurmuştur.

“Yatsıyı kim bir cemaat içinde kılarsa sanki gecenin yarısını ihya etmiş olur. Kim de yatsıyı ve sabahı bir cemaat içinde kılarsa geceyi ihya etmiş olur.”