DÂ’Î (d.?/?-ö.?/?)
Divan şairi
Kastamonuludur. Kınalı-zâde Hasan Çelebi (1981: 361), birçok şairde olduğu gibi “Latîfî kavlince Kastamonuludur” diyerek bu bilgiye ihtiyatla yaklaşır. Fatih devri şairlerindendir.
Kastamonu camilerinden birinde müezzin ve duâhân idi. İstanbul’un fethinde bulundu ve buraya yerleşti. Ailesi ve eğitimi gibi hayatının ayrıntıları hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Kınalı-zâde’ye göre mahlasını da duâhânlığı dolayısıyla aldı. Fatih devrinde öldü.
Latîfî, sesini “şîrîn”, şirini “rengîn” bulmakta ve duâhânların okudukları duaların çoğunun onun eseri olduğunu kaydetmektedir.
Şiirde eslâfın yolunu takip eden şairin, matlalarının çoğunu ihâm ve tecnis ile yazması sanatıyla ilgili olarak tezkirelerde kaydedilen hususlar arasındadır. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde ve Pervâne Bey Mecmû’ası’nda şiirleri vardır. Mecma’u’n-Nezâ’ir’deki bazı şiirlerini; Atâyî, Ca’fer Çelebi, İshâk Çelebi, Revânî, Şem’î, Kemâl Paşa-zâde, Lâmi’î gibi devrin ileri gelen şairlerinin tanzir etmesine bakarak Dâî’nin döneminin beğenilen şairleri arasında olduğunu söylemek mümkündür.
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Özün Yûsuf-cemâl ü Hızr-demdür
Muhammed-sîret ü Îsâ-kademdür
Sa’âdetler sana Hak’dan atâdur
Kamu hulkun vefâ lutfun keremdür
Sana bin cân u dil terk itsem azdur
Gönül hod kim durur cânum da nemdür
Şu hatt-ı anberîn ü hâl-i müşkîn
Yanagun safhasında hoş-rakamdur
Getür sâkî bana câm-ı cihân-bîn
Gönüller gözgüsi ol câm-ı Cem’dür
İç ol servün elinden bir kadeh kim
Kohusı ûd ola rengi bekâmdur
Sana bir kez kul oldı sanma Dâ’î
Ana bu saltanat her dem-be-demdür
Kaynakça
Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3.
Köksal, M. Fatih (hzl.) (2002). “Dâî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: AKM Yay. 100-101.
Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20. 08. 2013].
Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha, M. Çakır, H. Koncu (hzl.) (2012). Mehmed Tevfik, Kâfile-i Şu’arâ. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay.
Latîfî (1314). Tezkire-i Latîfî. İstanbul.
Mehmed Süreyyâ (1311). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.
Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddîn. Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Neseb ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. Süleymaniye Kütüphanesi. Hâlet Efendi. No. 628. vr. 208b.
Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsu’l-A’lâm. C.3. İstanbul.
Tuman, Mehmet Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî – Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. hzl. C. Kurnaz; M. Tatcı. Ankara: Bizim Büro Yay.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. 2. “Dâî”. İstanbul: Dergâh Yay. 185.
PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
- Mehmet Nuri BİNGÖL”ün Edebî Yolculuğu - 30 Ağustos 2024
- Risale-i Nur’da ve Hatıralarda Kurban Bayramı - 15 Haziran 2024
- Ramazan’dan Sonra - 24 Nisan 2024
- Ramazan Bayramı ve Peygamber Efendimizin Bayramı - 9 Nisan 2024
- Kadir Gecesi ile İlgili Yazılar - 5 Nisan 2024
- Saatler ve Manzaralar / Yahya Kemal BEYATLI - 30 Mart 2024
- Peygamberimizin (asm) İtikâfı - 29 Mart 2024
- Aydınların Dilinden Bediüzzaman Said Nursî / Vefatının 64. Sene-i Devriyesi Hatırasına (video).. - 25 Mart 2024
- Sükûtun Zarâfeti / İmam Süyutî - 23 Mart 2024
- “Oruç, Bıçağa Gerek Duyulmayan Bir Ameliyattır.” - 20 Mart 2024