Sultanların Hocası Kastamonulu Safiye Hanım

İz Bırakanlarımız, Yazarlar Yorum yaz 482 Defa Okundu

Faydalı ise lütfen bağlantıyı paylaşınız, tavsiye ediniz. Kaynaksız kopyalamanıza rızamız yoktur.

SULTANLARIN HOCASI
(Muallime-i Salâtîn)
KASTAMONULU SAFİYE HANIM

Kastamonulu Safiye Ünüvar hoca hanımın “Saray Hatıralarım” isimli kitabı, hatıra türü eserlerin az yazıldığı tarihimizde Sultan 5. Mehmet Reşad döneminde Dolmabahçe ve Yıldız saraylarındaki günlük hayattan kesitler sunması bakımından önemlidir.
İlki 1964’te olmak üzere eserin birçok baskısı yapılmıştır.

Safiye Ünüvar, 1895 yılında Kastamonu İsmailbey Mahallesi’nde dünyaya geldi.
Hasan Çelebi Camii (Tenekeci Camii) imamı ve Kadirî Dergahı’nın son şeyhi Abdülhâdî Ünüvar’ın kız kardeşidir.
İlk tahsilini Kastamonu’da yaptıktan sonra İstanbul’a giderek Dar’ül Muallimat’dan (Kız öğretmen okulu) mezun oldu.
Darülfünûn’a (Bugünkü İstanbul Üniversitesi) devam etmek arzusunda iken eniştesi, saray baş imamı İsmail Hakkı Efendi’nin teşviki ve torunları için tahsilli ve görgülü bir hoca arayan Sultan 5. Mehmed Reşad’ın onayı ile saray hocalığına kabul edildi.
Ahlâkı açık fikirliliği, disiplini ve planlı eğitimiyle kısa zamanda padişahın ve saray halkının güvenini kazandı.
Kur’an-ı Kerim, Türkçe, tarih ve coğrafya derslerini okuttu. Öğrencileri tarafından da çok sevildi. 1915’den 1924’e kadar devam eden görevinden sonra bir kısım hanedan üyesi ile birlikte Mısır’a gitti.
Burada 23 yıl kalarak Prens Ömer Tosun Paşa’nın sarayında Türkçe ve Kur’an-ı Kerim hocalığı yaptı.
1947 yılında bazı hanım hanedan üyeleri ile birlikte Türkiye ‘ye döndü. Anılarını ise ilk defa 1964 yılında yayınladı.

Yazar, kitabı yayınlama amacını: “Maksadım ne bir tarih kitabı yazmak, ne de onu övgüler mecmuası haline getirmektir. Sadece, Osmanlı saraylarında gençliğinin on senesini geçirmiş bir insan sıfatıyla bu devre ait hatıralarımı küçük birer tablo halinde sunmaktır” ifadeleri ile açıklıyor.

Safiye Ünüvar kitabında, saray adetlerine, dini ve milli törenlere, Hırka-i Şerif ziyaretleri, hazine ve seferli koğuşları, mûsikî meclisleri, kızlar ağası, musahipler, zülüflü baltacılar gibi saray görevlileri hakkında bilgilere yer vermiş, sarayda konuşulan Türkçe vs. birçok konuya değinmiştir.
Padişah Mehmed Reşad’ı vefatına kadar tanıdığı bütün vasıfları ileanlatmıştır. Vahdeddin ile de bir mülâkatı vardır.

Yazar 23 yıllık Mısır anılarını bu kitaba almamış, ilerde yayınlamak arzusunu dile getirmiş ancak ömrü vefa etmemiştir.
Kendisi hakkında kitapta yazmadığı birçok anıyı da yeğeni ve Şeyh Abdülhâdi Efendi’nin kızı, komşumuz Seher Balıkçı Hanım’dan dinlemiştim. Kendisine de sağlıklı uzun ömürler dilerim..

Tarihi, övgü veya sövgü aracı olarak değil, hoşumuza gitsin veya gitmesin geçmişi objektif olarak sunan bir bilim dalı olarak görmek gerekir.
Bu açıdan tarihe düşülen en küçük not dahi önemlidir.
Safiye Ünüvar Hoca Hanım’ı, talebelerini ve kitapta yer alan tarihi şahsiyetleri saygı ve rahmetle anıyorum..