KASTAMONUR.COM Sırlar ve Nurlar Şehrinden
Tuvalet ve Banyo Âdâbı
BANYO ADABI:
1- Banyo yapmadan önce misvakla dişimizi temizlemeliyiz.
2- Banyoya, Allah’ın huzuruna temiz çıkmak gibi, güzel düşüncelerle girmelidir.
3– Sol ayağımızla banyoya girmelidir.
4- Girerken “Bismillahirrahmanirrahim, pisliklerin her cinsinden ve kovulmuş şeytanın şerrinden Allah’a sığınırım” demeliyiz.
Banyoya Girerken Okunacak Dualar:
Allahümme innî es’elükel-cennete ve ne’îmehâ Ve e’ûzü minennâri ve hamîmehâ.Duanın Türkçe Anlamı: “Allah’ım! cenneti ve içindeki nimetleri Sen’den isterim. Cehennem’den ve Cehennem’in kızkınlığından Sana sığınırım.”
Allahümme innî es’elükel-cennete ve eûzü bike mine’n-nâr. ve min şerri mâ hulika mine’n-nâr. Duanın Türkçe Anlamı: “Allah’ım! senden Cennet’i isterim, ateşten ve ateşten yaratılanın şerrinden de Sana sığınırım.”
Banyodan Çıkarken Okunacak Dua:
Resulullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Helâda Allah’ü Teala’yı lisanen zikredemeyişi ve sıkıntı verecek olan şeylerden kurtarması için; Gufrânek. el-Hamdü lillahillezî ezhebe annil ezâ ve â’fânî.Duanın Türkçe Anlamı: “Mağfiretini isterim. Bütün hamdler benden eziyeti (dışarı çıkamamadan dolayı meydana gelebilecek sıkıntı ve pisliği) gideren Allah’u Teala’ya mahsustur.” şeklinde dua ederdi. Allâhümme inni eûzü bike mine’n-nâr ve es’elüke ğufrâneke. El-hamdü lillâhi’llezî ezhebe anni’l-ezâ ve âfânî. Duanın Türkçe Anlamı:“Allah’ım! Cehennem’den Sana sığınır, Senin af ve bağışlamanı dilerim. Bana eziyet veren şeyleri giderip afiyet veren Allah’a hamdolsun.”
5- Banyoyu kimsenin göremeyeceği şekilde kapatmalıyız.
6- Hamamda setr-i avrete riayet etmeli ve peştamal giymelidir.
7- İlk girişimizde sağ ve sol omuzlarımızı yıkamalıyız.
8- Suyu israf etmemeliyiz.
9- Banyoda suyun sıcaklığı gibi ürperten hallerde cehennemi düşünmeli, bununla cehennem arasında mukayesede bulunmalıdır.
10- Banyoda konuşmamalı, aşikare Kur’an ve ilahi gibi şevler söylememelidir. Dolayısıyla banyo sırasında dua, zikir ve salavat okumak adaba aykırıdır.
11- Bazı vakitlerde banyoya girilmesi adab açısından uygun görülmemiştir. Çünkü bu vakitler şeytanların dağılma vaktidir. Ama bu vakitlerde banyo yapmak günah değildir, ihtiyaç olduğunda banyo yapılmalıdır. Mümkünse başka vakitler tecih edilmelidir. Bununla beraber bu vakitlerde banyoya girenlerin aklını kaybetmesi sözkonusu değildir. Akşama yakın, akşam ile yatsı arasındaki vakitlerde banyoya girilmemelidir.
12- Banyoda su dökünürken ayakta su dökünmelidir. Oturarak su dökünmemelidir.
13- Banyoda küçük büyük abdest bozulmaz. Peygamberimiz bu hususta da önemle durur. “Sizden biriniz banyo yaptığı yere idrar etmesin. Sonra bu idrar ettiği yerden abdest almasın. Vesvesenin çoğu bundan ileri gelir.”
14- Banyo, yıkanan tarafından güzelce temizlenir. Nahoş görüntülere meydan verilmez. Sabun, saç ve pis su artıkları giderilir. Kirli çamaşır asılmaz. Kirli olarak bırakılmaz.
15- Herkesin özel banyo peştamalı olur ve kendi peştamalını kullanır. Gusül abdesti alırken kişinin eşinin yanında çıplak olarak bulunması gusle engel değildir. Bu şekilde bulunmak haram da değildir.
16- Banyodan evvel saç, bıyık gibi yerleri uzamışsa düzeltmeli ve kısaltmalıdır.
17-Koltuk altlarında biten tüyleri azami kırk günde bir yolmak ve tıraş etmek müstehaptır.
18- Kasıkları azami kırk günde bir temizlemek sünnettir.
19-Sağ gözümüze üç, sol gözümüze iki sürme çekmek ve sürme çekerken sağdan başlamak Peygamberimizin bir sünnetidir.
20- Kestiğimiz tırnakları, tüyleri bir parçaya sararak toprağa gömmeli ya da yakmalıyız.
21- Peygamber Efendimiz, “Her Müslüman’ın haftada bir defa başını ve vücudunu yıkaması onun üzerinde bir haktır.” buyuruyor. Dolayısıyla en az haftada bir kez banyo yapılmalı. Cuma günü Boy abdesti(Gusül) almak sünnettir.
22- Gusülden önce Namaz abdesti gibi abdest almak, müstehaptır.
İnsan cünüp olmasa bile her yıkandığında gusül abdesti almalı ki onun sevabını kazansın. Eğer cünüpse, gusül abdesti almadan önce umumi temizlik yapmalı, kasıklar, göbek çukuru vs. temizlendikten sonra namaz abdesti almalı, sonra gusül abdestine geçmeli.
23- Banyoda fazla durulmamalıdır Banyo yapıp çıkarken ayaklara ve bacaklara soğuk su dökmek sünnettir.
TUVALET ADABI
İslam dini temizliğe çok büyük bir önem vermiştir. Onun için Hz. Peygamber (a.s.v) bir Hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: “Temizlenmek, imanın yarısıdır.” (Müslim)
Müşriklerden birisi, Selman-ı Farisi (r.a)’ye gelerek; “Peygamberiniz size her şeyi, hatta tuvalette oturup nasıl temizleneceğinizide mi öğretiyor?” deyince, Selman-ı Farisi (r.a) şöyle cevap vermiştir;
“Evet, büyük ve küçük abdest bozarken kıbleye karşı dönmekten, sağ el ile taharetlenmekten, üçten az taşla, tezek veya kemikle istinca yapmaktan bizi nehyetti.” (Ebu Davud, Tirmizi)
Hanefî ve Şâfiî mezhebine göre tuvalet adabı şunlardır:
1-Tuvalete sol ayakla girmeli sağ ayakla çıkmalıdır.
2-Kıbleye, aya, güneşe karşı önünü ve arkasını dönmemeli, konuşulmamalı, zikredilmemeli ve selam alınmamalı. Hanefi mezhebine göre, sahrada ve binaların içinde yüzü ve sırtı kıbleye dönmek Tahrimen mekruhtur. Şafii mezhebine göre, tuvaletin her tarafı kapalı olmak şartıyla yüzü ve sırtı kıbleye çevirmek caizdir.
3- Rüzgara karşı hacet yapılmamalıdır.
4- Her hangi bir özür yoksa ayakta bevl etmemelidir.
5- Karınca ve benzeri böceklerin yuvalarına hacet yapılmamalıdır.
6- Kırda bulunan kimse, hacetini yapmak için insanların göremeyeceği tenha bir yer seçmeli ve kendisini gizlemelidir.
7- Yol üzerine, mescidlerin etrafına, durgun ve akarsulara, meyveli ağaç altlarına hacet yapılmamalıdır.
8-Elbisesini tam çömelirken açmalıdır. Tuvalete girmeden önce çoraplarımızı çıkarmalı, pantolonumuzu suyun sıçramayacağı kadar katlamalıyız.
9- Otururken ağırlığını sol ayak üzerine vermelidir. (Bu şekilde boşaltın daha kolay olur.)
10- Tuvalete başı açık olarak girmemelidir.
11- Ön ve arkayı sol el ile temizlemelidir. Eller sabun ve benzeri temizleyici bir şeyle yıkanmalıdır.Tuvalette temizlik yapacağımız musluğu temiz yani sağ elimizle açıp-kapamalıyız.
12- Tezek gibi pis olan eşyalarla temizlik yapmamalıdır.Taharet yaparken su ile temizlenmelidir.
13-Tuvalette iken konuşmamalı, din ve dünya işi düşünülmemelidir. Avret yerine ve çıkan pisliğe bakmamalıdır.
14- Lafza-i Celâl yazılı yüzük ve Kur’an ayetleri ile tuvalete girilmez. Yüzük avuç içine çevrilebilir. Ayetler naylona sarılabilir.Allah ve Peygamber ismi yazılı bir şey yanında bulundurmamalıdır.
15- Tuvalete tükürülmez ve sümkürülmez.
16- Def-i hacet yaparken avret mahalline ve pisliğe bakılmaz.
17- Tuvalet taşına dışkı ya da sidik gibi şeyleri bulaştırmamalı; tuvalet taşını ve tuvaletin kirli taraflarını temizlemelidir.
18- Ayakta bevl (idrar) edilmemelidir.
19- Def-i hacet anında mukaddes şeyler düşünülmemlidir.
Tuvalete Girerken Okunacak Dua:
“Bismillahi Allahümme inni euzü bike min el-Hubsi vel habais”
(Allah’ın adıyla. Ey Allah’ım! (Kovulmuş birer pislik olan) dişi ve erkek şeytanların şerrinden sana sığınırım)
Tuvaletten Çıkarken Okunacak Dua:
“Gufraneke, elhamdülillâhillezî ezhebe anni-l ezâ ve âfâni”
(Allah’ım! Affına sığınıyorum. Bana eziyet veren şeyi gideren ve bana afiyet veren Allah’a hamd olsun)
İSTİNCA-İSTİBRA-İSTİNKA
İstinca: Necasetin taş veya su kullanılarak giderilmesidir.
İstibra: Bevl eserinin kaybolduğundan emin olana kadar tenasül uzvundan idrar sızıntısını gidermek veya kesmek demektir. İdrardan sonra yapılır.
İstinka: İstincada mübalağa ederek temizliğe son derece ihtimam göstermektir.
İstincanın Hükmü: Necaset çıkış yerini aşmadıkça Sünnet-i Müekkede; necaset çıkış yerini aşarsa ve bu miktar bir dirhem kadar ise Vacib; dirhem miktarını aşarsa Farz olur. Yellenmeden dolayı taharetlenmek bid’attir.
İstinca, temiz, pisliği giderici ve hürmet duyulmayacak bir şeyle yapılmalıdır. Yiyecek, İnsan ve hayvan kemiği ile (ni’metleri itlaf ve tahkir vardır), İnsana zarar verebilen (cam gibi), pisleyici olan (kömür, tezek gibi), zati değeri olan (altın, gümüş, cevher gibi), başkasının malı olan şeylerle istinca tahrimen mekruhtur. (Zuhayli, 1/140; Tahtavi, 1/83)
Bayanlar, büyük abdestlerini önden arkaya doğru parmakla alırlar. Arkadan öne doğru alınırsa, ön tarafa pislik bulaşır ve mikrop kapar. Kadınlar ön taraflarına elleri ile dokunmamalıdır.
İstibra: Yürüme, öksürme ya da sol yanına uzanma veya ayakları hareket ettirme, kımıldama vb. ile olur. İstibra insandan insana değişir. Önemli olan yapılan hareket değil, idrar yolunda bir şey kalmadığı kanaatinin hasıl olmasıdır. Mahallin idrardan temizlendiğine dair zann-ı galib oluşana kadar yapılır. Evhama da itibar edilmez, çünkü evham vesvese getirir, o da dine zarar verir. Tahtavi’nin beyanına göre, eteklere su serpmek vesveseyi gidermek için olur ki, yaşlıktan şüphe eden kimse, aksini yakinen bilmedikçe, onu, serpintinin eseri olduğuna yorumlar. (Tahtavi, 1/75)
İstibra’nın Delili: “Rasulullah (sallallahü aleyhi ve sellem) iki kabrin yanından geçti ve şöyle buyurdu: Onlara azab ediliyor, üstelik büyük bir şeyden dolayı da değil; biri idrarını yaptıktan sonra istibra etmiyordu, diğeri de koğuculuk yapıyordu.” (Buhari; Müslim;) “İdrardan sakının. Çünkü kabir azabının ekserisi ondandır.”
“Orada temizlenmeyi seven adamlar vardır” (Tevbe;9/108) ayeti indiği zaman, Rasulullah (sa) şöyle buyurdu: “Ey Ensar topluluğu! Allah (cc) temizlikte sizleri övdü, sizin temizliğiniz nedir?” Dediler ki: “Namaz için abdest alırız, cünüplükten dolayı guslederiz ve su ile istinca ederiz.” Bunun üzerine Rasulullah (sallallahü aleyhi ve sellem); “İşte bu! Buna devam ediniz.” buyurdu.
Konumuz temizlik olduğundan dolayı her Müslüman, Peygamber Efendimizin şu hadisi ile de amel etmelidir:
Âişe radıyallahu anhâ‘dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“On şey fıtrat gereğidir: Bıyıkları kırpmak, sakal bırakmak, misvak kullanmak, burna su çekmek, tırnakları kesmek, parmak boğumlarını temizlemek, koltuk altı kıllarını gidermek, apış arasını temizlemek, istinca yapmak..”
Râvî “onuncuyu unuttum; ancak onun da mazmaza (ağıza su vermek) olması muhtemeldir” dedi.
Müslim, Tahâret 56. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Tahâret 29; Tirmizî, Edeb 14; Nesâî, Zîynet 1; İbni Mâce, Tahâret 8
- Mevlid Kandili Hakkında - 14 Eylül 2024
- Mi’rac Gecesi Hakkında Yazılar, Bilgiler - 6 Şubat 2024
- Abdest İçin Uygun Bir Yer Bulamayan Kadın Teyemmüm Ederek Namazını Kılabilir mi? - 9 Ağustos 2023
- Kurban Kanını Başa/Alına, Arabaya, Eve Sürmek Doğru mudur? - 27 Haziran 2023
- Terviye ve Arefe Günü Yapılabilecek İbadetler Dualar; Sorularla Kurban İbadeti - 25 Haziran 2023
- Kurban ve Kurban Bayramı - 23 Haziran 2023
- Büyük Fırsat: Zilhicce’nin İlk On Günü; Leyali-i Aşere - 17 Haziran 2023
- Bi-iznillah (Allah’ın izniyle) Demek Şirk mi? - 1 Haziran 2023
- Rüşd ve Rüşd Yaşı - 6 Mayıs 2023
- Şevval Orucu Hakkında - 21 Nisan 2023
