Yürüme Âdâbı

Faydalı ise lütfen bağlantıyı paylaşınız, tavsiye ediniz. Kaynaksız kopyalamanıza rızamız yoktur.

Müminin Yürüyüş Âdâbı

Yolda, çarşıda yürümek bile insanın kişiliği için ölçü olabilir Kur’ân-ı Kerim’de, büyüklük taslayarak yürüme yasaklanmaktadır: “Yeryüzünde şımarıklık taslayarak yürüme Çünkü sen ne yeri delebilirsin ve ne de boyca dağlara erebilirsin”1

“Allah’ın has kulları onlardır ki, yeryüzünde sükûnetle, vakarla yürürler”2

“İnsanlardan büyüklük taslayarak yüzünü çevirme, yeryüzünde çalımlı çalımlı yürüme Şüphesiz ki Allah, her böbürlenen kendini beğenmişi sevmez”3

Cenâb-ı Hak nasıl yürünmeyeceğini belirtirken, ne şekilde yürümek gerektiğini de ifade etmektedir:

“Yürüyüşünde mutedil ol, sesini alçalt…”4

Hz Lokman’ın (as) oğluna yaptığı tavsiyelerde de bu konuya yer verilmektedir:

“Yavrucuğum, böbürlenip çalımlı yürüme Yolda yürürken, ne çok acele et, ne de ağır davran Bu ikisi arasında ortalama bir ölçüyle yürü”

Kur’ân-ı Kerim’in en iyi uygulayıcısı, şüphesiz, Peygamber Efendimiz’dir (asm) Ebû Hureyre şöyle anlatır:

“Resûlullah (asm), ayağının bütünü ile yere basardı, ayağında boşluk olmazdı Bütün vücudu ile öne döner ve bütün vücudu ile geri dönerdi Ne ondan önce, ne de ondan sonra O’nun gibisini (güzellikte) görmedim”5

Peygamberimiz (s.a.v.), yürürken hafif bir şekilde öne doğru eğilerek, her nerede olursa olsun yokuştan aşağı iner gibi bir tavırla yürürlerdi. Yolda yürürken kibir sahibi gibi göğsünü gere gere yürümez, sağına, soluna salınarak gezmezdi.

(Köle ve miskinlerle beraber yürürdü.) (Hakim)

(Yürüyüşünden aciz ve tembel olmadığı anlaşılırdı.) (İbni Asakir)Hanımlara da özel bir tavsiye vardır Cenâb-ı Hak, Kur’ân-ı Kerim’de Hz Peygamberin (asm) hanımlarına şöyle buyurur: “Evlerinizde (vakar ile) oturun Evvelki cahiliyet devri kadınlarının kırıla döküle, süslerini göstere göstere yürüyüşü gibi yürümeyin”6

Bu emirlerin sadece Allah Resûlünün hanımlarına ait olması düşünülemez Onlar, mü’minlerin anneleri oldukları halde böyle olmaları istenirse, diğer Müslüman hanımlarından herhalde öncelikle istenir

Grup halinde yürümelerde, bir kişinin önden veya arkadan yürümesi arkadaşları arasında tenkit sebebi olabilir Devamlı önde yürümeyi gurura yükleyen, arkadan gelmeyi de yakınlarını kontrol eden bir göze bağlayanlar çıkabilir Bu meselede Peygamberimizin (asm) uygulaması ortadadır Sahabelerin arasında yürür, alçak gönüllülüğünü gösterirdi

Uzun yola çıkacak kişilere de Peygamber Efendimiz (asm), şu tavsiyede bulunur: “Üç kişi yolculuğa çıktıkları vakit içlerinden birini başkan seçsinler”7

Evimizden dışarı çıktığımız vakit şu duayı yapmalıyız:
“Allah’ın adıyla Allah’a dayandım, güvendim. Güç ve kuvvet ancak Allah’a aittir.”(Ebu Davud)Eve girerkende şu duayı okumalıyız: “Allah’ın adıyla girdik ve Allah’ın adıyla çıktık. Rabbimize dayandık güvendik.” (Ebu Davud)

Yolda yürürken kısaca şunlara dikkat etmeliyiz:
1. Yürürken mütavazı bir şekilde yürümeli, başımızı hafifçe öne eğmeliyiz.
2. Yürürken başımızı kaldırıp sağa sola bakmamalıyız.
3. Yürürken, yolda halka zarar verecek bir şeye rastladığımızda onu oradan kaldırmalıyız.
4. Yol üzerinde bekleyerek veya oturarak yoldan geçenlere engel olmamalıyız.
5. Yol üzerinde tükürülmemeli ve sümkürmemeliyiz.
6. Yolda hızlı veya aceleci, hafifmeşrep yürümemeliyiz.

7. Yürürken pencerelere ve kadınlara bakılmaz! Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) Hz. Ali’ye (r.a.) şöyle buyurmuştur: “Ali! Arka arkaya bakma; birinci bakış hakkındır (mes’ul olmazsın) fakat ikinci bakışa hakkın yoktur (mes’ul / sorumlu olursun).” (Tirmizi, Sünen, Kitâbü’l-Edeb, 28; Müslim, Sahih, Edeb, 45; Ebû Dâvûd, Sünen, Nikâh, 43)

8. Yolda giderken büyüklerin ve âlimlerin önünden ve solundan yürünmez! Rütbesi veya ilmi fazla olan solda yürür. Yürümede sağın, sola göre üstünlüğü vardır. Bir yere giderken, yol ikiye ayrılırsa, soracak kimse de yoksa ne yapmak gerekir? Hadis-i şerifte, “Karşınıza iki yol çıkarsa, sağdan yürüyün” buyuruldu. (B. Arifin)

9. Dışarıda eşiyle yürüyen Müslümanların da mümin vakarına uymayan hafif tavırlardan sakınması gerekir.

10. Binek kullanıyorsak hayvana eziyet etmemeli, onun da hakkına riayet etmeliyiz. 11. Karşılaştığımız kimselerle sünnete uygun olarak selamlaşmalıyız.

Dipnotlar:
1- İsra Sûresi: 37 2- Furkan Sûresi: 63 3- Lokman Sûresi: 63 4- Lokman Sûresi: 19 5- El-Edebü’l-Müfred, 2:520 6- Ahzâb Sûresi: 33 7- Ebû Davud, Cihad, 80
Yazının önemli bir kısmını yazan: Necmi ÜNLÜ